Szanowni Czytelnicy,

oddajemy w Państwa ręce nowy numer „MS Report”. Na początek proponujemy stanowisko zespołu ekspertów z różnych ośrodków zajmujących się pacjentami ze stwardnieniem rozsianym w Polsce. Stanowisko jest podsumowaniem praktycznych aspektów stosowania kladrybiny w tabletkach. Autorką odpowiedzialną za przygotowanie ostatecznej wersji opracowania jest lek. Natalia Morawiec z Katedry i Kliniki Neurologii Śląskiego Uniwersytetu Medycznego w Katowicach. Wśród poruszanych zagadnień znalazły się między innymi profil chorego, u którego warto rozważyć zastosowanie kladrybiny, czynniki mogące mieć znaczenie w osiągnięciu sukcesu terapeutycznego czy wskazówki dotyczące zamiany leczenia, zarówno z innej terapii na kladrybinę, jak i z kladrybiny na inny lek modyfikujący przebieg choroby. W artykule ujęto także istotne z punktu widzenia praktycznego informacje farmakologiczne, w tym opis bezpieczeństwa terapii kladrybiną w tabletkach oraz wskazanie potencjalnie istotnych klinicznie interakcji z innymi lekami.

W kolejnym artykule dr n. med. Kamila Żur-Wyrozumska z Centrum Innowacyjnej Edukacji Medycznej Uniwersytetu Jagiellońskiego – Collegium Medicum przedstawiła dane dotyczące skuteczności i bezpieczeństwa kladrybiny stosowanej doustnie u pacjentów ze stwardnieniem rozsianym w zależności od wieku. Autorka przywołała prace dotyczące starzenia się układu odpornościowego, znaczenia tego procesu dla skuteczności leków modyfikujących przebieg choroby, ale także wskazała na brak dowodów na udział immunosenescencji w ograniczaniu skuteczności kladrybiny w tabletkach.

Dr n. med. Iwona Rościszewska-Żukowska z Klinicznego Szpitala Wojewódzkiego nr 2 im. św. Jadwigi Królowej w Rzeszowie Uniwersytetu Rzeszowskiego, Instytutu Nauk Medycznych przeprowadziła analizę różnych aspektów związanych ze zdrowiem kobiety ze stwardnieniem rozsianym. Dokonała przeglądu aktualnej literatury dotyczącej wpływu leków modyfikujących przebieg choroby na przebieg ciąży i możliwość karmienia piersią. Odniosła się także do bezpieczeństwa stosowania środków antykoncepcyjnych i hormonalnej terapii zastępczej u kobiet ze stwardnieniem rozsianym.

Na zakończenie zachęcamy do zapoznania się z krótkim komentarzem lekarzy praktyków zajmujących się pacjentami ze stwardnieniem rozsianym. Komentarz dotyczy możliwości wyboru i zamiany terapii ze zwróceniem uwagi na zapisy zawarte w obecnie obowiązującym programie lekowym, czynniki, które powinny być brane pod uwagę przy wyborze leczenia oraz stosowanie tzw. strategii wyprzedzającej, umożliwiającej przewidywanie optymalnej skuteczności względem potencjalnego ryzyka.

Życzymy Państwu ciekawej lektury!

prof. dr hab. n. med. Dagmara Mirowska-Guzel
dr n. med. Agnieszka Piechal