Szanowni Państwo,

oddajemy w Państwa ręce ostatni tegoroczny numer „MS Report”. Mamy nadzieję, że zostanie on przyjęty z życzliwością i zainteresowaniem.

Dr Dorota Halicka i dr hab. Alina Kułakowska podjęły się trudnego zadania przybliżenia problematyki zespołu przewlekłego zmęczenia w przebiegu stwardnienia rozsianego. Wielu naszych pacjentów skarży się na występowanie tego objawu, który znacząco obniża jakość życia i może istotnie ograniczać sprawność. Wyjaśnienie jego przyczyn i wskazanie sposobów radzenia sobie z nim, także pozafarmakologicznych, może zmniejszyć niepokój pacjenta i w niektórych sytuacjach poprawiać jego akceptację, a co za tym idzie – także samopoczucie.

Drugą część bieżącego numeru poświęciliśmy stosowaniu się pacjentów do zaleceń lekarskich i czynnikom, które mogą na nie wpływać. Prof. Halina Bartosik-Psujek z dr Małgorzatą Popiel omawiają zjawisko adherencji w odniesieniu do terapii modyfikujących przebieg stwardnienia rozsianego, przedstawiają czynniki na nie wpływające i pokazują następstwa niestosowania się chorych do zaleceń.

Myślę, że nasi czytelnicy szczególnie docenią artykuł przygotowany przez dra Marcina Wełnickiego i prof. Artura Mamcarza. Cieszymy się, że możemy na łamach naszego czasopisma przedstawić punkt widzenia lekarzy innej specjalności niż neurologia. Tym bardziej że dotyczy on uniwersalnego zagadnienia, jakim jest stosowanie się pacjentów do zaleceń lekarzy, także w zależności od drogi podawania leków.

W ostatniej części naszego świątecznego numeru odwołujemy się do wiedzy farmakologicznej prof. prof. Andrzeja Członkowskiego i Przemysława Bieńkowskiego. Pierwszy z nich omówił podstawowe zagadnienia związane z podobieństwami i różnicami między lekami referencyjnymi i odtwórczymi oraz biologicznymi i biopodobnymi. Odnosząc się do tych informacji, drugi z zaproszonych autorów wskazał najważniejsze problemy związane z tworzeniem odtwórczych preparatów glatirameru i ograniczenia wynikające z potrzeby zapewnienia powtarzalności warunków produkcji.

Życzę Państwu spokojnych, radosnych Świąt Bożego Narodzenia spędzonych w gronie bliskich i życzliwych osób.

Szczęśliwego Nowego Roku!

Redaktor Naczelna
prof. dr hab. n. med. Dagmara Mirowska-Guzel