Ewolucja kryteriów McDonalda Artykuł przeglądowy

Abstrakt

Kryteria McDonalda wykorzystywane w diagnozowaniu stwardnienia rozsianego zmieniały się w ostatnim ćwierćwieczu. Po raz pierwszy zostały ogłoszone w 2001 r., a później co kilka lat dokonywano ich rewizji, pozwalających zwiększyć czułość i swoistość kryteriów oraz przyspieszyć rozpoznanie choroby (co istotnie wpływa na wcześniejsze rozpoczęcie odpowiednich terapii modyfikujących przebieg choroby). Ostatnia modyfikacja została przedstawiona na tegorocznym zjeździe ECTRIMS we wrześniu 2024 r. Podstawowe założenia zmian kryteriów McDonalda obejmują: uznanie rzutów w wywiadzie za równoważne klinicznie izolowanemu zespołowi, uznanie zespołu izolowanego radiologicznie za specyficzną sytuację stwardnienia rozsianego, dołączenie nerwu wzrokowego jako piątej lokalizacji topograficznej zmian typowych dla stwardnienia rozsianego oraz rezygnację z kryterium rozsiania w czasie jako warunku niezbędnego do rozpoznania choroby. W zakresie diagnostyki zarówno laboratoryjnej, jak i neuroobrazowej zaproponowano nowe narzędzia diagnostyczne: objaw żyły centralnej i zmiany o paramagnetycznym wzmocnieniu brzeżnym w badaniu metodą rezonansu magnetycznego oraz obecność łańcuchów lekkich κ w płynie mózgowo-rdzeniowym. Zastosowanie nowo proponowanych kryteriów rozpoznania stwardnienia rozsianego pozwala na łatwiejsze zdiagnozowanie choroby u wybranych chorych i rozpoznanie jej u pacjentów, u których na podstawie wcześniejszych kryteriów nie można było tego zrobić.