Szanowni Czytelnicy,

po dłuższej przerwie wracamy do Państwa z nowym numerem czasopisma „MS Report” . Mamy nadzieję, że proponowana tematyka przypadnie Państwu do gustu, a przygotowane przez naszych Autorów artykuły spotkają się z zainteresowaniem i aprobatą.

Pierwsze z doniesień zostało opracowane przez dr Monikę Nojszewską z Katedry i Kliniki Neurologii Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego (WUM). Jest poświęcone bardzo aktualnemu zagadnieniu, czyli szczepieniom u chorych ze stwardnieniem rozsianym. Chociaż to pandemia COVID-19 spowodowała wzrost zainteresowania szczepieniami, ich skutecznością i bezpieczeństwem u przewlekle chorych, szczególnie tych z zaburzeniami autoimmunologicznymi, to przy tej okazji warto przypomnieć, że w grupie naszych pacjentów szczepienia od zawsze stanowią duże wyzwanie. Wiemy, iż z jednej strony są konieczne, aby chronić przed infekcjami, które mogą w istotny sposób pogorszyć przebieg stwardnienia rozsianego, jednak z drugiej strony informacje dotyczące skuteczności szczepień w przypadku stosowania nowych leków modyfikujących przebieg choroby są nadal niepełne i wymagają dalszych badań.

Podobnie dużą dozę niepewności co do bezpieczeństwa dla rozwijającego się organizmu dziecka stanowi kwestia stosowania leków w okresie ciąży i laktacji. W związku z tym w kolejnym artykule, razem z dr Agnieszką Piechal z II Kliniki Neurologicznej Instytutu Psychiatrii i Neurologii w Warszawie oraz Katedry Farmakologii WUM, przypominamy, że w momencie rejestracji produktu leczniczego dane dotyczące jego wpływu na zdolności reprodukcyjne człowieka i na rozwój ciąży oraz informacje o przenikaniu leku do mleka kobiety karmiącej są bardzo ograniczone. Wymaga to podejmowania wielu środków ostrożności, ważenia decyzji klinicznych, a przede wszystkim pamiętania, że w tym obszarze poruszamy się w szerokiej sferze niepewności. Często dopiero wieloletnie obserwacje porejestracyjne pozwalają lepiej określić bezpieczeństwo stosowania leku w czasie ciąży i laktacji.

Ostatnie z proponowanych opracowań, przygotowane we współpracy z Panią Eweliną Giwojno z działu medycznego Sanofi Genzyme, dotyczy dokumentu, jakim jest Plan zarządzania ryzykiem (RMP, Risk Management Plan). Chociaż to dokument obowiązujący dla nowych produktów leczniczych rejestrowanych od 2005 r., nadal nie jest szeroko znany pracownikom służby zdrowia, mimo że może stanowić ważne uzupełnienie działań na rzecz poprawy bezpieczeństwa farmakoterapii. Zadaniem naszego artykułu jest przybliżenie Państwu celu tworzenia RMP i tego, jakich praktycznych, przydatnych w codziennej pracy informacji może poszukiwać w RMP lekarz.

Z życzeniami dobrej lektury na jesienne wieczory

Redaktor Naczelna
prof. dr hab. n. med. Dagmara Mirowska-Guzel