Cechy osobowości pacjentów ze stwardnieniem rozsianym i ich znaczenie dla podejmowania leczenia z zakresu medycyny komplementarnej i alternatywnej Artykuł oryginalny

##plugins.themes.bootstrap3.article.main##

Natalia Przybyła
Andrzej Potemkowski

Abstrakt

Wśród chorych ze stwardnieniem rozsianym obserwuje się zainteresowanie komplementarnymi i alternatywnymi metodami postępowania (CAM). Szeroki zakres CAM skłania pacjentów do aktywnego pozyskiwania informacji na ich temat od innych chorych, co niekiedy przyjmuje formę grup wsparcia. Specyfika CAM wydaje się odpowiadać określonym cechom osobowości pacjentów z MS. Celem pracy była próba oceny, czy zainteresowanie CAM i w efekcie podjęcie decyzji o samoleczeniu jest uwarunkowane różnicami w poziomie nasilenia specyficznych cech osobowości chorych na MS. Przebadano 86 pacjentów z MS w wieku 18–71 lat. Do badania cech osobowości użyto Inwentarza Osobowości NEO-FFI, a informacje na temat choroby oraz praktykowanych CAM uzyskano za pomocą autorskiej ankiety. Pacjenci, którzy deklarowali praktykowanie CAM, cechowali się istotnie wyższym poziomem nasilenia otwartości na doświadczenie niż chorzy stosujący wyłącznie leczenie konwencjonalne. Niewielkie różnice dostrzeżono pod względem ugodowości, której nasilenie było wyższe u osób stosujących jogę oraz masaż. Nie odnotowano związku pomiędzy korzystaniem z CAM a specyficznymi cechami choroby. Otwartość na doświadczenie to cecha osobowości, która może się przyczyniać do wzmocnienia zachowań związanych z podejmowaniem praktyk samoleczenia.

##plugins.themes.bootstrap3.article.details##

Dział
Artykuły

Bibliografia

1. Prusiński A.: Neurologia praktyczna. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2011.
2. Hauser S., Goodin D.: Stwardnienie rozsiane i inne choroby demielinizacyjne. W: Hauser S.L., Josephson S.A. (red.): Harrison. Neurologia w medycynie klinicznej. Tom II. Wydawnictwo Czelej, Lublin 2012.
3. Potemkowski A.: Problemy psychospołeczne. W: Losy J. (red.): Stwardnienie rozsiane. Wydawnictwo Czelej, Lublin 2013: 179-200.
4. Mirowska-Guzel D., Głuszkiewicz M., Członkowski A., Członkowska A.: Metody niekonwencjonalne stosowane u chorych ze stwardnieniem rozsianym. Farmakoterapia w Psychiatrii i Neurologii 2005; 1: 43-50.
5. National Center of Complementary and Alternative Medicine. Expanding Horizons of Health Care: Strategic Plan. 2008 [online].
6. Bowling A.C.: Medycyna niekonwencjonalna w stwardnieniu rozsianym. Neurol. Dypl. 2011; 6(6): 27-36.
7. Nayak S., Matheis R.J., Schoenberger N.E., Shiflett S.C.: Use of unconventional therapies by individuals with multiple sclerosis. Clin. Rehabil. 2003; 17(2): 181-191.
8. Honda K., Jacobson S.J.: Use of complementary and alternative medicine among United States adults: the influences of personality, coping strategies, and social support. Preventive Medicine 2005; 40: 46-53.
9. Heszen-Klemens I.: Poznawcze uwarunkowania zachowania się wobec własnej choroby. Ossolineum, Wrocław 1979.
10. Sirois M.F., Purc-Stephenson J.R.: Personality and consultations with complementary and alternative medicine practitioners: A five-factor model investigation of the degree of use and motives. J. Altern. Complement. Med. 2008; 14(9): 1151-1158.
11. Zawadzki B., Strelau J., Szczepaniak P., Śliwińska M.: Inwentarz osobowości NEO-FFI Costy i McCrae. Adaptacja polska. Podręcznik. PTP, Warszawa 1998.
12. Costa P.T., McCrae R.R.: Normal Personality Assessment in Clinical Practice. The NEO Personality Inventory. Psychological Assessment 1992; 4(1): 5-13.
13. Sugimoto A., Furnham A.: The health beliefs, experiences and personality of Japanese patients seeking orthodox versus complementary medicine. Complement. Ther. Med. 1999; 7(3): 175-182.
14. Olchowska-Kotała A.: Individual Differences in Cancer Patients’ Willingness to Use Complementary and Alternative Medicine. Adv. Clin. Exp. Med. 2013; 22(6): 855-860.
15. Carver C.S., Connor-Smith J.: Personality and Coping. Annu. Rev. Psychol. 2009; 61: 679-704. DOI: 10.1146/annurev.psych.093008.100352.
16. Bruce J.M., Lynch S.G.: Personality traits in multiple sclerosis: Association with mood and anxiety disorders. J. Psychosom. Res. 2010; 70: 479-485.
17. Zaghari L., Jomehri F., Baghari F.: The relationship between personality traits and Life Expectancy in Patients with Multiple Sclerosis. IRJ 2012; 10(15): 44-49.
18. Ceylan S., Hamzaoglu O., Komurcu S. et al.: Survey of the use of complementary and alternative medicine among Turkish cancer patients. Complement. Ther. Med. 2002; 10: 94-99. DOI: 10.1054/ctim.2002.0527.