Stanowisko polskich ekspertów w sprawie strategii postępowania podczas leczenia kladrybiną w tabletkach w zależności od stanu klinicznego pacjenta Stanowisko ekspertów

##plugins.themes.bootstrap3.article.main##

Alina Kułakowska
Dagmara Mirowska-Guzel
Monika Adamczyk-Sowa
Halina Bartosik-Psujek
Waldemar Brola
Alicja Kalinowska
Konrad Rejdak
Krzysztof Selmaj
Agnieszka Słowik
Adam Stępień

Abstrakt

Dostępna w programie leczenia stwardnienia rozsianego terapia kladrybiną w tabletkach podawaną w standardowym schemacie powoduje stabilizację przebiegu choroby u znaczącego odsetka pacjentów. Jednocześnie zarówno wyniki badań klinicznych, danych pochodzących z rzeczywistej praktyki klinicznej, jak i doświadczenie własne wielu neurologów wskazują, że aktywność choroby po podaniu 2 cyklów kladrybiny w tabletkach może wystąpić u części pacjentów zarówno w ciągu 2 lat aktywnego leczenia, jak i w późniejszym czasie, czyli w roku 3. i 4. oraz po 4 latach. Zatem u części pacjentów może wystąpić aktywność rzutowa i/lub radiologiczna zarówno po upływie zarejestrowanego 4-letniego okresu leczenia, jak i jeszcze przed jego upływem. W niniejszym artykule grono polskich ekspertów przywołało znane i opisane w literaturze rodzaje odpowiedzi na leczenie kladrybiną w tabletkach oraz sformułowało rekomendacje dotyczące postępowania w sytuacjach niepełnej skuteczności leczenia lub nawrotu choroby pomimo jego zastosowania w pełnej zalecanej dawce.

##plugins.themes.bootstrap3.article.details##

Dział
Artykuły

Bibliografia

1. Programy lekowe. Choroby nieonkologiczne. (access: 31.03.2023).
2. Giovannoni G, Mathews J. Cladribine Tablets for Relapsing-Remitting Multiple Sclerosis: A Clinician’s Review. Neurol Ther. 2022; 11: 571-95.
3. Charakterystyka produktu leczniczego Mavenclad 03.2022.
4. Updated MS Guidelines Advocate Earlier, More Aggressive Treatment. (access: 31.03.2023).
5. Herman R, Karlsson MO, Novakovic AM et al. The Clinical Pharmacology of Cladribine Tablets for the Treatment of Relapsing Multiple Sclerosis. Clin Pharmacokinet. 2019; 58: 283-97.
6. Giovannoni G, Leist T, Aydemir A et al on behalf of the CLASSIC-MS Steering Committee. Long-term efficacy for patients receiving cladribine tablets in CLARITY/ CLARITY Extension: primary results from 9–15 years of follow-up in the CLASSIC-MS Study. ECTRIMS 13–15 October 2021.
7. Meuth SG, Bayas A, Kallmann B et al. Long-term management of multiple sclerosis patients treated with cladribine tablets: an expert opinion. Expert Opin Pharmacother. 2020; 21: 1965-9.
8. Meuth SG, Bayas A, Kallmann B et al. Long-term management of multiple sclerosis patients treated with cladribine tablets beyond year 4 2022. Expert Opin Pharmacother. 2022; 23(13): 1503-10. http://doi.org/10.1080/14656566.2022.2106783.
9. Giovannoni G, Comi G, Cook S et al. A placebo controlled trial of oral cladribine for relapsing multiple sclerosis. N Engl J Med NEJM. 2010; 362: 416-26.
10. Giovannoni G, Sorensen PS, Cook S et al. Safety and efficacy of cladribine tablets in patients with relapsing-remitting multiple sclerosis: results from the randomized extension trial of the CLARITY study. Mult Scler. 2018; 24: 1594-604.
11. Petracca M, Ruggieri S, Barbuti E et al. Predictors of Cladribine Effectiveness and Safety in Multiple Sclerosis: A Real-World, Multicenter, 2-Year Follow-Up Study. Neurol Ther. 2022; 11(3): 1193-208. http://doi.org/10.1007/s40120-022-00364-6.
12. Rauma I, Viitala M, Kuusisto H et al. Finnish multiple sclerosis patients treated with cladribine tablets: a nationwide registry study. Mult Scler Relat Disord. 2022; 61: 103755.
13. Annovazzi P, Frau J, Margoni M et al. Two year relapse-free and NEDA status for Cladribine in a real life population: a multicentre study ECTRIMS 2021 [P842].
14. Giovannoni G, Sorensen PS, Cook S et al. Efficacy of Cladribine Tablets in high disease activity subgroups of patients with relapsing multiple sclerosis: A post hoc analysis of the CLARITY study. Mult Scler. 2019; 25(6): 819-27.

1. Habek M, Drulovic J, Brecl Jacob G et al. Treatment with Cladribine Tablets Beyond Year 4: A Position Statement by Southeast European Multiple Sclerosis Centers. Neurol Ther. 2023; 12(1): 25-37. http://doi.org/10.1007/s40120-022-00422-z.
2. Oreja-Guevara C, Brownlee W, Celius EG et al. Expert opinion on the long-term use of cladribine tablets for multiple sclerosis: Systematic literature review of real-world evidence. Mult Scler Relat Disord. 2023; 69: 104459. http://doi.org/10.1016/j.msard.2022.104459.
3. Meca-Lallana V, García Domínguez JM, López Ruiz R et al. Expert-Agreed Practical Recommendations on the Use of Cladribine. Neurol Ther. 2022; 11: 1475-88. http://doi.org/10.1007/s40120-022-00394-0.