Profil polskich pacjentów z postępującymi postaciami stwardnienia rozsianego Artykuł przeglądowy
##plugins.themes.bootstrap3.article.sidebar##
Opublikowane:
wrz 30, 2019
Słowa kluczowe:
stwardnienie rozsiane, postać postępująca, epidemiologia, perspektywy leczenia
##plugins.themes.bootstrap3.article.main##
Abstrakt
Stwardnienie rozsiane w początkowym okresie przebiega najczęściej w postaci rzutowo-remisyjnej, która po pewnym czasie przechodzi w postać wtórnie postępującą. U ok. 10% pacjentów obserwuje się systematyczne narastanie niesprawności już od początku choroby, najczęściej bez nakładających się rzutów (postać pierwotnie postępująca). Dane epidemiologiczne dotyczące postaci postępujących są bardzo skąpe. Brakuje powszechnie akceptowanej definicji i kryteriów ich rozpoznania. Nieznany jest również profil polskich pacjentów z postępującymi postaciami stwardnienia rozsianego. W artykule, na podstawie ostatnich publikacji, omówiono częstość występowania poszczególnych postaci choroby oraz przeanalizowano różnice kliniczne, demograficzne i społeczne między postaciami: rzutowo-remisyjną, pierwotnie postępującą i wtórnie postępującą.
W związku z rejestracją nowych leków, które budzą ogromne nadzieje wśród chorych z postacią pierwotnie postepującą (okrelizumab) i wtórnie postępującą (siponimod), dane te mogą być istotne przy analizie farmakoekonomicznej i oszacowaniu liczebności grup chorych, które mogą zostać objęte leczeniem.
##plugins.themes.bootstrap3.article.details##
Numer
Dział
Artykuły
Copyright © by Medical Education. All rights reserved.
Bibliografia
1. Compston A, Coles A. Multiple sclerosis. Lancet 2008; 372: 1502-1517.
2. Kingwell E, Marriott JJ, Jette N et al. Incidence and prevalence of multiple sclerosis in Europe: a systematic review. BMC Neurol 2013; 13: 128: 1-13.
3. Brola W, Sobolewski P, Flaga S et al. Prevalence and incidence of multiple sclerosis in central Poland, 2010-2014. BMC Neurol 2016; 16(1): 134.
4. Brola W, Sobolewski P, Flaga S et al. Increasing prevalence and incidence of multiple sclerosis in Poland. Neurol Neurochir Pol 2017; 51(1): 82-85.
5. Ontaneda D. Progressive Multiple Sclerosis. Continuum (Minneap Minn) 2019; 25(3): 736-752.
6. Manouchehrinia A, Zhu F, Piani-Meier D et al. Predicting risk of secondary progression in multiple sclerosis: A nomogram. Mult Scler 2019; 25(8): 1102-1112.
7. Lublin FD, Reingold SC, Cohen JA et al. Defining the clinical course of multiple sclerosis: the 2013 revisions. Neurology 2014; 83(3): 278-286.
8. Thompson AJ, Polman CH, Miller DH et al. Primary progressive multiple sclerosis. Brain 1997; 120: 1085-1096.
9. Cottrell DA, Kremenchutzky M, Rice GPA et al. The natural history of multiple sclerosis: a geographically based study: 5. The clinical features and natural history of primary progressive multiple sclerosis. Brain 1999; 122: 625-639.
10. Miller DH, Leary SM. Primary-progressive multiple sclerosis. Lancet Neurol 2007; 6(10): 903-912.
11. Antel J, Antel S, Caramanos Z et al. Primary progressive multiple sclerosis: part of the MS disease spectrum or separate disease entity? Acta Neuropathol 2012; 123(5): 627-638.
12. Thompson AJ, Banwell BL, Barkhof F et al. Diagnosis of multiple sclerosis: 2017 revisions of the McDonald criteria. Lancet Neurol 2018; 17(2): 162-173.
13. Confavreux C, Vukusic S. Natural history of multiple sclerosis: a unifying concept. Brain 2006; 129: 606-616.
14. Lorscheider J, Buzzard K, Jokubaitis V et al. Defining secondary progressive multiple sclerosis. Brain 2016; 139(Pt 9): 2395-2405.
15. Kappos L, Bar-Or A, Cree BAC et al. EXPAND Clinical Investigators. Siponimod versus placebo in secondary progressive multiple sclerosis (EXPAND): a double-blind, randomised, phase 3 study. Lancet 2018; 391(10127): 1263-1273.
16. Jacobs LD, Wende KE, Brownscheidle CM et al. A profile of multiple sclerosis: the New York State Multiple Sclerosis Consortium. Mult Scler 1999; 5: 369-376.
17. Salter A, Thomas NP, Tyry T et al. A contemporary profile of primary progressive multiple sclerosis participants from the NARCOMS Registry. Mult Scler 2018; 24(7): 951-962.
18. Weinshenker BG, Bass G, Rice GP et al. The natural history of multiple sclerosis: a geographically based study: 1. Clinical course and disability. Brain 1989; 112: 133-146.
19. Tremlett H, Paty D, Devonshire V. The natural history of primary progressive MS in British Columbia, Canada. Neurology 2005; 65: 1919-1923.
20. Flachenecker P, Stuke K, Elias W et al. Multiple sclerosis registry in Germany: results of the extension phase 2005/2006. Dtsch Arztebl Int 2008; 105(7): 113-119.
21. Confavreux C, Vukusic S, Moreau T, Adeleine P. Relapses and progression of disability in multiple sclerosis. N Engl J Med 2000; 343(20): 1430-1438.
22. Kułakowska A, Bartosik-Psujek H, Hożejowski R et al. Selected aspects of the epidemiology of multiple sclerosis in Poland – a multicentre pilot study. Neurol Neurochir Pol 2010; 44(5): 443-452.
23. Mitosek-Szewczyk K, Kułakowska A, Bartosik-Psujek H et al. Quality of life in Polish patients with multiple sclerosis. Adv Med Sci 2014; 59(1): 34-38.
24. Pierzchala K, Adamczyk-Sowa M, Dobrakowski P et al. Demographic characteristics of MS patients in Poland’s upper Silesia region. Int J Neurosci 2015; 125(5): 344-351.
25. Brola W, Sobolewski P, Fudala M et al. Self-reported quality of life in multiple sclerosis patients: preliminary results based on the Polish MS Registry. Patient Prefer Adherence 2016; 10: 1647-1656.
26. Kapica-Topczewska K, Brola W, Fudala M et al. Prevalence of multiple sclerosis in Poland. Mult Scler Relat Disord 2018; 21: 51-55.
27. Brola W, Sobolewski P, Żak M et al. Profile of Polish patients with primary progressive multiple sclerosis. Mult Scler Relat Disord 2019; 33: 33-38.
28. Baldassari LE, Fox RJ. Therapeutic Advances and Challenges in the Treatment of Progressive Multiple Sclerosis. Drugs 2018; 78(15): 1549-1566.
29. Montalban X, Hauser SL, Kappos L et al. ORATORIO Clinical Investigators. Ocrelizumab versus Placebo in Primary Progressive Multiple Sclerosis. N Engl J Med 2017; 376(3): 209-220.
2. Kingwell E, Marriott JJ, Jette N et al. Incidence and prevalence of multiple sclerosis in Europe: a systematic review. BMC Neurol 2013; 13: 128: 1-13.
3. Brola W, Sobolewski P, Flaga S et al. Prevalence and incidence of multiple sclerosis in central Poland, 2010-2014. BMC Neurol 2016; 16(1): 134.
4. Brola W, Sobolewski P, Flaga S et al. Increasing prevalence and incidence of multiple sclerosis in Poland. Neurol Neurochir Pol 2017; 51(1): 82-85.
5. Ontaneda D. Progressive Multiple Sclerosis. Continuum (Minneap Minn) 2019; 25(3): 736-752.
6. Manouchehrinia A, Zhu F, Piani-Meier D et al. Predicting risk of secondary progression in multiple sclerosis: A nomogram. Mult Scler 2019; 25(8): 1102-1112.
7. Lublin FD, Reingold SC, Cohen JA et al. Defining the clinical course of multiple sclerosis: the 2013 revisions. Neurology 2014; 83(3): 278-286.
8. Thompson AJ, Polman CH, Miller DH et al. Primary progressive multiple sclerosis. Brain 1997; 120: 1085-1096.
9. Cottrell DA, Kremenchutzky M, Rice GPA et al. The natural history of multiple sclerosis: a geographically based study: 5. The clinical features and natural history of primary progressive multiple sclerosis. Brain 1999; 122: 625-639.
10. Miller DH, Leary SM. Primary-progressive multiple sclerosis. Lancet Neurol 2007; 6(10): 903-912.
11. Antel J, Antel S, Caramanos Z et al. Primary progressive multiple sclerosis: part of the MS disease spectrum or separate disease entity? Acta Neuropathol 2012; 123(5): 627-638.
12. Thompson AJ, Banwell BL, Barkhof F et al. Diagnosis of multiple sclerosis: 2017 revisions of the McDonald criteria. Lancet Neurol 2018; 17(2): 162-173.
13. Confavreux C, Vukusic S. Natural history of multiple sclerosis: a unifying concept. Brain 2006; 129: 606-616.
14. Lorscheider J, Buzzard K, Jokubaitis V et al. Defining secondary progressive multiple sclerosis. Brain 2016; 139(Pt 9): 2395-2405.
15. Kappos L, Bar-Or A, Cree BAC et al. EXPAND Clinical Investigators. Siponimod versus placebo in secondary progressive multiple sclerosis (EXPAND): a double-blind, randomised, phase 3 study. Lancet 2018; 391(10127): 1263-1273.
16. Jacobs LD, Wende KE, Brownscheidle CM et al. A profile of multiple sclerosis: the New York State Multiple Sclerosis Consortium. Mult Scler 1999; 5: 369-376.
17. Salter A, Thomas NP, Tyry T et al. A contemporary profile of primary progressive multiple sclerosis participants from the NARCOMS Registry. Mult Scler 2018; 24(7): 951-962.
18. Weinshenker BG, Bass G, Rice GP et al. The natural history of multiple sclerosis: a geographically based study: 1. Clinical course and disability. Brain 1989; 112: 133-146.
19. Tremlett H, Paty D, Devonshire V. The natural history of primary progressive MS in British Columbia, Canada. Neurology 2005; 65: 1919-1923.
20. Flachenecker P, Stuke K, Elias W et al. Multiple sclerosis registry in Germany: results of the extension phase 2005/2006. Dtsch Arztebl Int 2008; 105(7): 113-119.
21. Confavreux C, Vukusic S, Moreau T, Adeleine P. Relapses and progression of disability in multiple sclerosis. N Engl J Med 2000; 343(20): 1430-1438.
22. Kułakowska A, Bartosik-Psujek H, Hożejowski R et al. Selected aspects of the epidemiology of multiple sclerosis in Poland – a multicentre pilot study. Neurol Neurochir Pol 2010; 44(5): 443-452.
23. Mitosek-Szewczyk K, Kułakowska A, Bartosik-Psujek H et al. Quality of life in Polish patients with multiple sclerosis. Adv Med Sci 2014; 59(1): 34-38.
24. Pierzchala K, Adamczyk-Sowa M, Dobrakowski P et al. Demographic characteristics of MS patients in Poland’s upper Silesia region. Int J Neurosci 2015; 125(5): 344-351.
25. Brola W, Sobolewski P, Fudala M et al. Self-reported quality of life in multiple sclerosis patients: preliminary results based on the Polish MS Registry. Patient Prefer Adherence 2016; 10: 1647-1656.
26. Kapica-Topczewska K, Brola W, Fudala M et al. Prevalence of multiple sclerosis in Poland. Mult Scler Relat Disord 2018; 21: 51-55.
27. Brola W, Sobolewski P, Żak M et al. Profile of Polish patients with primary progressive multiple sclerosis. Mult Scler Relat Disord 2019; 33: 33-38.
28. Baldassari LE, Fox RJ. Therapeutic Advances and Challenges in the Treatment of Progressive Multiple Sclerosis. Drugs 2018; 78(15): 1549-1566.
29. Montalban X, Hauser SL, Kappos L et al. ORATORIO Clinical Investigators. Ocrelizumab versus Placebo in Primary Progressive Multiple Sclerosis. N Engl J Med 2017; 376(3): 209-220.