Adherencja terapeutyczna w stwardnieniu rozsianym na przykładzie leków pierwszej linii stosowanych w iniekcjach Artykuł przeglądowy
##plugins.themes.bootstrap3.article.sidebar##
Opublikowane:
mar 31, 2018
Słowa kluczowe:
adherencja terapeutyczna, stwardnienie rozsiane
##plugins.themes.bootstrap3.article.main##
Abstrakt
Adherencja to termin coraz częściej omawiany w kontekście licznych schorzeń przewlekłych. Wiele z tych chorób pozostaje bezobjawowych mimo zaprzestania leczenia, a konsekwencje swoich decyzji pacjent ponosi dopiero po kilku lub nawet kilkunastu latach. Są jednak schorzenia, w których przebiegu zaprzestanie leczenia może szybko spowodować pogorszenie funkcjonowania. W artykule omówiono podstawowe zagadnienia dotyczące adherencji oraz przedstawiono przegląd wybranych badań dotyczących tego problemu u pacjentów ze stwardnieniem rozsianym leczonych lekami pierwszej linii w iniekcjach.
##plugins.themes.bootstrap3.article.details##
Jak cytować
Wełnicki , M., Mirowska-Guzel, D., & Mamcarz , A. (2018). Adherencja terapeutyczna w stwardnieniu rozsianym na przykładzie leków pierwszej linii stosowanych w iniekcjach . Medycyna Faktów , 11(1(38), 70-75. https://doi.org/10.24292/01.MF.0118.11
Numer
Dział
Artykuły
Copyright © by Medical Education. All rights reserved.
Bibliografia
1. Horne R., Weinman J., Barber N. et al.: Concordance, adherence and compliance in medicine taking. Report for the National Co-ordinating Centre for NHS Service Delivery and Organisation R&D (NCCSDO). December 2005.
2. Mossakowska M., Więcek A., Błędowski P.: Aspekty medyczne, psychologiczne, socjologiczne i ekonomiczne starzenia się ludzi w Polsce. Termedia, Poznań 2012.
3. Pruijm M., Schneider M.P., Burnier M.: Współpraca pacjent–lekarz a farmakologiczne leczenie nadciśnienia tętniczego. Choroby Serca i Naczyń 2010; 7(4): 159-164.
4. Biesaga T.: Autonomia lekarza i pacjenta a cel medycyny. Medycyna Praktyczna 2005; 6: 20-24.
5. Polskiego pacjenta portret własny. Raport o przestrzeganiu zaleceń terapeutycznych przez polskich pacjentów wykonany na zlecenie Fundacji Na Rzecz Wspierania Polskiej Farmacji i Medycyny przez Pentro Research International.
6. Hołub G.: Pacjent jako osoba. W: Chańska W., Hartman J. (red.): Bioetyka w zawodzie lekarza. Wolters Kluwer, Warszawa 2010: 39-48.
7. Bryl W., Cymerys M., Kujawska-Łuczak M., Pupek-Musialik D.: Program edukacyjny jako element poprawiający współpracę lekarza z pacjentem w terapii nadciśnienia tętniczego. Nowiny Lekarskie 2004; 73(1): 42-45.
8. Cohen B.A., Coyle P.K., Leist T. et al.: Therapy Optimization in Multiple Sclerosis: a cohort study of therapy adherence and risk of relapse. Mult. Scler. Relat. Disord. 2015; 4(1): 75-82.
9. Ebers G.C.: Analysis of clinical outcomes according to original treatment groups 16 years after the pivotal IFNB-1b trial. J. Neurol. Neurosurg. Psychiatry 2010; 81: 907-912.
10. Goodin D.S. Jones J., Li D. et al: Establishing Long-Term Efficacy in Chronic Disease: Use of Recursive Partitioning and Propensity Score Adjustment to Estimate Outcome in MS. PloS One 2011; 6(11): e22444.
11. Siger M., Durko A, Nicpan A. et al.: Discontinuation of interferon beta therapy in multiple sclerosis patients with high pre-treatment disease activity leads to prompt return to previous disease activity. J. Neurol. Sci 2011; 303(1-2): 50-52.
12. O’Rourke K.E., Hutchinson M.: Stopping beta-interferon therapy in multiple sclerosis: an analysis of stopping patterns. Mult. Scler. 2005; 11: 46-50.
13. Treadaway K., Cutter G., Salter A. et al.: Factors that influence adherence with disease-modifying therapy in MS. J. Neurol. 2009; 256(4): 568-576.
14. Correia I., Marques I.B., Sousa M. et al.: Predictors of first-line treatment persistence in a Portuguese cohort of relapsing-remitting multiple sclerosis. J. Clin. Neurosci. 2016; 33: 73-78.
15. Zhornitsky S., Greenfield J., Koch M.W.: Long-term persistence with injectable therapy in relapsing-remitting multiple sclerosis: an 18-year observational cohort study. PLoS One 2015; 10(4):e0123824.
16. Bayas A., Ouallet J.C., Kallmann B.: Adherence to, and effectiveness of, subcutaneous interferon β-1a administered by RebiSmart® in patients with relapsing multiple sclerosis: results of the 1-year, observational SMART study. Expert Opin. Drug Deliv. 2015; 12(8): 1239-1250.
17. Lapierre Y., O’Connor P., Devonshire V.: Canadian Experience with Fingolimod: Adherence to Treatment and Monitoring. Can. J. Neurol. Sci. 2016; 43(2): 278-83.
18. Bergvall N., Petrilla A.A., Karkare S.U. et al.: Persistence with and adherence to fingolimod compared with other disease-modifying therapies for the treatment of multiple sclerosis: a retrospective US claims database analysis. J. Med. Econ. 2014; 17(10):696-707.
19. Settle J.R., Maloni H.W., Bedra M. et al.: Monitoring medication adherence in multiple sclerosis using a novel web-based tool: A pilot study. J. Telemed. Telecare 2016; 22(4): 225-233.
20. Tintore M., Rovira À., Río J. et al.: Defining high, medium and low impact prognostic factors for developing multiple sclerosis. Brain 2015; 138(Pt 7): 1863-1874.
21. Pozzilli C., Schweikert B., Ecari U. et al.: Quality of life and depression in multiple sclerosis patients: longitudinal results of the BetaPlus study. J. Neurol. 2012; 259(11): 2319-2328.
22. Hupperts R., Becker V., Friedrich J. et al.: Multiple sclerosis patients treated with intramuscular IFN-β-1a autoinjector in a real-world setting: prospective evaluation of treatment persistence, adherence, quality of life and satisfaction. Expert Opin. Drug Deliv. 2015; 12(1): 15-25.
23. Devonshire V.A., Feinstein A., Moriarty P.: Adherence to interferon β-1a therapy using an electronic self-injector in multiple sclerosis: a multicentre, single-arm, observational, phase IV study. BMC Res. Notes 2016; 9: 148.
24. Bruce J., Bruce A., Lynch S. et al.: A pilot study to improve adherence among MS patients who discontinue treatment against medical advice. J. Behav. Med. 2016; 39(2): 276-287.
2. Mossakowska M., Więcek A., Błędowski P.: Aspekty medyczne, psychologiczne, socjologiczne i ekonomiczne starzenia się ludzi w Polsce. Termedia, Poznań 2012.
3. Pruijm M., Schneider M.P., Burnier M.: Współpraca pacjent–lekarz a farmakologiczne leczenie nadciśnienia tętniczego. Choroby Serca i Naczyń 2010; 7(4): 159-164.
4. Biesaga T.: Autonomia lekarza i pacjenta a cel medycyny. Medycyna Praktyczna 2005; 6: 20-24.
5. Polskiego pacjenta portret własny. Raport o przestrzeganiu zaleceń terapeutycznych przez polskich pacjentów wykonany na zlecenie Fundacji Na Rzecz Wspierania Polskiej Farmacji i Medycyny przez Pentro Research International.
6. Hołub G.: Pacjent jako osoba. W: Chańska W., Hartman J. (red.): Bioetyka w zawodzie lekarza. Wolters Kluwer, Warszawa 2010: 39-48.
7. Bryl W., Cymerys M., Kujawska-Łuczak M., Pupek-Musialik D.: Program edukacyjny jako element poprawiający współpracę lekarza z pacjentem w terapii nadciśnienia tętniczego. Nowiny Lekarskie 2004; 73(1): 42-45.
8. Cohen B.A., Coyle P.K., Leist T. et al.: Therapy Optimization in Multiple Sclerosis: a cohort study of therapy adherence and risk of relapse. Mult. Scler. Relat. Disord. 2015; 4(1): 75-82.
9. Ebers G.C.: Analysis of clinical outcomes according to original treatment groups 16 years after the pivotal IFNB-1b trial. J. Neurol. Neurosurg. Psychiatry 2010; 81: 907-912.
10. Goodin D.S. Jones J., Li D. et al: Establishing Long-Term Efficacy in Chronic Disease: Use of Recursive Partitioning and Propensity Score Adjustment to Estimate Outcome in MS. PloS One 2011; 6(11): e22444.
11. Siger M., Durko A, Nicpan A. et al.: Discontinuation of interferon beta therapy in multiple sclerosis patients with high pre-treatment disease activity leads to prompt return to previous disease activity. J. Neurol. Sci 2011; 303(1-2): 50-52.
12. O’Rourke K.E., Hutchinson M.: Stopping beta-interferon therapy in multiple sclerosis: an analysis of stopping patterns. Mult. Scler. 2005; 11: 46-50.
13. Treadaway K., Cutter G., Salter A. et al.: Factors that influence adherence with disease-modifying therapy in MS. J. Neurol. 2009; 256(4): 568-576.
14. Correia I., Marques I.B., Sousa M. et al.: Predictors of first-line treatment persistence in a Portuguese cohort of relapsing-remitting multiple sclerosis. J. Clin. Neurosci. 2016; 33: 73-78.
15. Zhornitsky S., Greenfield J., Koch M.W.: Long-term persistence with injectable therapy in relapsing-remitting multiple sclerosis: an 18-year observational cohort study. PLoS One 2015; 10(4):e0123824.
16. Bayas A., Ouallet J.C., Kallmann B.: Adherence to, and effectiveness of, subcutaneous interferon β-1a administered by RebiSmart® in patients with relapsing multiple sclerosis: results of the 1-year, observational SMART study. Expert Opin. Drug Deliv. 2015; 12(8): 1239-1250.
17. Lapierre Y., O’Connor P., Devonshire V.: Canadian Experience with Fingolimod: Adherence to Treatment and Monitoring. Can. J. Neurol. Sci. 2016; 43(2): 278-83.
18. Bergvall N., Petrilla A.A., Karkare S.U. et al.: Persistence with and adherence to fingolimod compared with other disease-modifying therapies for the treatment of multiple sclerosis: a retrospective US claims database analysis. J. Med. Econ. 2014; 17(10):696-707.
19. Settle J.R., Maloni H.W., Bedra M. et al.: Monitoring medication adherence in multiple sclerosis using a novel web-based tool: A pilot study. J. Telemed. Telecare 2016; 22(4): 225-233.
20. Tintore M., Rovira À., Río J. et al.: Defining high, medium and low impact prognostic factors for developing multiple sclerosis. Brain 2015; 138(Pt 7): 1863-1874.
21. Pozzilli C., Schweikert B., Ecari U. et al.: Quality of life and depression in multiple sclerosis patients: longitudinal results of the BetaPlus study. J. Neurol. 2012; 259(11): 2319-2328.
22. Hupperts R., Becker V., Friedrich J. et al.: Multiple sclerosis patients treated with intramuscular IFN-β-1a autoinjector in a real-world setting: prospective evaluation of treatment persistence, adherence, quality of life and satisfaction. Expert Opin. Drug Deliv. 2015; 12(1): 15-25.
23. Devonshire V.A., Feinstein A., Moriarty P.: Adherence to interferon β-1a therapy using an electronic self-injector in multiple sclerosis: a multicentre, single-arm, observational, phase IV study. BMC Res. Notes 2016; 9: 148.
24. Bruce J., Bruce A., Lynch S. et al.: A pilot study to improve adherence among MS patients who discontinue treatment against medical advice. J. Behav. Med. 2016; 39(2): 276-287.