Zdrowie i choroba – aspekty medyczne i psychologiczne jakości życia chorych na nowotwory narządów rodnych Review article
##plugins.themes.bootstrap3.article.sidebar##
##plugins.themes.bootstrap3.article.main##
Abstrakt
Problematyka nowotworów narządów rodnych, z uwagi na ich lokalizację i związek z aspektami kobiecości, zdolnością reprodukcyjną, a także postrzeganiem przez kobietę własnego ciała, przynależy nie tylko do fizycznego, ale także do psychicznego wymiaru choroby nowotworowej. Utrata płodności może prowadzić do odczuwania żalu i smutku, pozostających długo po zakończeniu leczenia. Na jakość życia chorych na nowotwory narządów rodnych wpływają również inne czynniki: zwiększone ryzyko wcześniejszej menopauzy, poczucie utraty kobiecości, obniżenie libido czy też zaburzony obraz własnego ciała. Pojawiający się w tej sytuacji dystres może dodatkowo obniżać kondycję psychiczną, a także fizyczną oraz negatywnie wpływać na jakość życia i zdolności do mobilizacji organizmu do walki chorobą. Z tego względu istotne jest monitorowanie poziomu dystresu oraz poziomu jakości życia, w czym pomocne są dostępne instrumenty i narzędzia pomiarowe. Interwencje psychologiczne i psychoterapeutyczne mogą pomóc chorym na nowotwory narządów rodnych w podniesieniu samooceny związanej m.in. z cielesnością, w poprawie ogólnej jakości życia oraz w obniżeniu psychologicznego dystresu wywołanego chorobą i jej leczeniem.
Pobrania
##plugins.generic.paperbuzz.metrics##
##plugins.themes.bootstrap3.article.details##
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne 4.0 Międzynarodowe.
Copyright: © Medical Education sp. z o.o. This is an Open Access article distributed under the terms of the Attribution-NonCommercial 4.0 International (CC BY-NC 4.0). License (https://creativecommons.org/licenses/by-nc/4.0/), allowing third parties to copy and redistribute the material in any medium or format and to remix, transform, and build upon the material, provided the original work is properly cited and states its license.
Address reprint requests to: Medical Education, Marcin Kuźma (marcin.kuzma@mededu.pl)
Bibliografia
2. World Health Organization. WHOQoL Study Protocol. WHO 1993.
3. Schipper H. Quality of life: principles of the clinical paradigm. Journal of Psychology 1990; 23(8): 171-185.
4. Streuden S, Okła W. Jakość życia w chorobie. Wydawnictwo KUL, Lublin 2007.
5. Peterman AH, Cella D. Quality of life. In: Kazdin AE (ed.). Encyclopedia of Psychology. Oxford University Press –American Psychology Association 2000; 6: 445-456.
6. National Comprehensive Cancer Network. Distress Treatment Guidelines for Patients. Version 1.2011. NCCN 2011, Rockledge, Pennsylvania. Online: http://www.nccn.org/professionals/physician_gls/pdf/distress.pdf.
7. Bodurka DC, Sun CC. Sexual function after gynecologic cancer. Obstetrics & Gynecology Clinics of North America 2006; 33(4): 621-630.
8. Penson RT, Wenzel LB, Vergote I et al. Quality of life considerations in gynecologic cancer. FIGO 6th Annual Report on the Results of Treatment in Gynecological Cancer. International Journal of Gynecology & Obstetrics 2006; 95(suppl 1): 247-257.
9. Stead ML. Sexual dysfunction after treatment for gynaecologic and breast malignancies. Current Opinion in Obstetrics & Gynecology 2003; 15(1): 57-61.
10. Carmack Taylor CL, Basen-Engquist K, Shinn EH et al. Predictors of sexual functioning in ovarian cancer patients. Journal of Clinical Oncology 2004; 22(5): 881-889.
11. Kieszkowska-Grudny A, Rucińska M, Biedrzycka S et al. Ocena jakości życia w grupie kobiet chorych na raka szyjki macicy po radykalnej radiochemioterapii oraz w grupie kobiet nieleczonych z powodu raka – doniesienie wstępne. Nowotwory. Journal of Oncology 2012; 62(3): 101-107.
12. Wenzel L, Dogan-Ates A, Habbal R et al. Defining and measuring reproductive concerns of female cancer survivors. Journal of the National Cancer Institute 2005; 34: 94-98.
13. Carter J, Lewin S, Abu-Rustum N et al. Reproductive issues in the gynecologic cancer patient. Oncology, Huntington 2007; 21(5): 598-606.
14. Vistad I, Fossa SD, Dahl AA. A critical review of patient-rated quality of life studies of long-term survivors of cervical cancer. Gynecologic Oncology 2006; 102(3): 563-572.
15. Vaz AF, Pinto-Neto AM, Conde DM et al. Quality of life and acute toxicity of radiotherapy in women with gynecologic cancer: A prospective longitudinal study. Archives of Gynecology and Obstetrics 2008; 278: 215-223.
16. Jones GL, Ledger W, Bonnett TJ et al. The impact of treatment for gynecological cancer on health-related quality of life (HRQoL): a systematic review. American Journal of Obstetrics & Gynecology 2006; 194(1): 26-42.
17. Medeiros LR, Rosa DD, Bozzetti MC et al. Laparoscopy versus laparotomy for benign ovarian tumour. Cochrane Database Systematic Review 2009 (2): CD004751.
18. Ramshaw BJ. Laparoscopic Surgery for Cancer Patients. CA – A Cancer Journal for Clinicians 1997; 7(6): 327-350.
19. Akyüz A, Güvenç G, Ustünsöz A et al. Living with gynecologic cancer: experience of women and their partners. Journal of Nursing Scholarship 2008; 40(3): 241-7.
20. Griffin AM, Butow PN, Coates AS et al. On the receiving end. V: Patient perceptions of the side effects of cancer chemotherapy in 1993. Annals of Oncology 1996; 7(2): 189-195.
21. de Boer-Dennert M, de Wit R, Schmitz PI et al. Patient perceptions of the sideffects of chemotherapy: the influence of 5HT3 antagonists. British Journal of Cancer 1997; 76(8): 1055-61.
22. Lindley C, McCune JS, Thomason TE et al. Perception of chemotherapy side effects cancer versus noncancer patients. Cancer Practice 1999; 7(2): 59-65.