Depresja u osób z chorobą nowotworową. Rozpoznawanie i leczenie – aspekty praktyczne Artykuł przeglądowy
##plugins.themes.bootstrap3.article.sidebar##
##plugins.themes.bootstrap3.article.main##
Abstrakt
Współwystępowanie depresji oraz choroby nowotworowej jest stanem częstym, choć współczynniki współistnienia obu chorób różnią się w zależności od takich czynników jak umiejscowienie nowotworu oraz faza choroby nowotworowej. Depresja powinna być rozpoznawana u pacjentów onkologicznych ze względu na wiele czynników, takich jak: potrzeba zmniejszenia cierpienia osoby chorej, negatywny wpływ depresji na wyniki leczenia choroby podstawowej oraz współpraca z zespołem leczącym w procesie diagnostyczno-terapeutycznym. Kluczowe znaczenie ma także zwiększona umieralność osób, u których nowotworowi towarzyszy depresja. Istotnym czynnikiem jest również zwiększenie kosztów procesów diagnostyki i terapii w grupie ze współistnieniem obu chorób. Nie bez znaczenia jest też wpływ dolegliwości zgłaszanych przez osoby chore, a wynikających z depresji na satysfakcję z pracy lekarzy onkologów. Praca omawia rozpowszechnienie i zasady rozpoznawania depresji oraz jej leczenia farmakologicznego u pacjentów z chorobami nowotworowymi.
Pobrania
##plugins.themes.bootstrap3.article.details##
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne 4.0 Międzynarodowe.
Copyright: © Medical Education sp. z o.o. This is an Open Access article distributed under the terms of the Attribution-NonCommercial 4.0 International (CC BY-NC 4.0). License (https://creativecommons.org/licenses/by-nc/4.0/), allowing third parties to copy and redistribute the material in any medium or format and to remix, transform, and build upon the material, provided the original work is properly cited and states its license.
Address reprint requests to: Medical Education, Marcin Kuźma (marcin.kuzma@mededu.pl)
Bibliografia
2. van Esch L., Roukema J.A., Ernst M.F., de Nieuwenhuijzen J.: Combined anxiety and depressive symptoms before diagnosis of breast cancer. J. Affect. Disord. 2012; 136: 895-901.
3. Pössel P., Adams E., Valentine J.C.: Depression as a risk factor for breast cancer: investigating methodological limitations in the literature. Cancer Causes Control 2012; 23: 1223-1229.
4. Ng G.C., Boks M.P.M., Zainal N.Z., de Wit N.J.: The prevalence and pharmacotherapy of depression in cancer patients. J. Affect. Disord. 2011; 131: 1-7.
5. Onitilo A.A., Nietert P.J., Egede L.E.: Effect of depression on all-cause mortality in adults with cancer and differential effects by cancer site. Gen. Hosp. Psychiatr. 2006; 28: 396-402.
6. Kryszkowski W., Bobińska K., Florkowski A., Pluta P., Gottwald L., Gałecki P.: Wpływ farmakoterapii przeciwdepresyjnej na przebieg choroby nowotworowej. Psychiatr. Pol. 2012; 46: 85-94.
7. Lloyd-Williams M., Shiels C., Taylor F., Dennis M.: Depression – an independent predictor of early death in patients with advanced cancer. J. Affect. Disord. 2009; 113(1-2): 127-132.
8. ICD-10 Klasyfikacja Zaburzeń Psychicznych i Zaburzeń Zachowania. Opisy kliniczne i wskazówki diagnostyczne. Uniwersyteckie Wydawnictwo Medyczne Vesalius. Instytut Psychiatrii i Neurologii, Kraków–Warszawa 2000.
9. Pużyński S.: Depresje. PZWL, Warszawa 1988.
10. Mitchell A.J., Lord K., Symonds P.: Which depressive symptoms are indicative of DSMIV depression in cancer settings? An analysis of the diagnostic significance of somatic and non-somatic symptoms. J. Affect. Disord. 2012; 138: 137-148.
11. Gross A.L., Gallo J.J., Eaton W.W.: Depression and cancer risk; 24 years of follow-up of the Baltimore epidemiologic catchment area sample. Cancer Causes Control 2010; 30: 669-678.
12. Jaeschke R.: Ból i depresja w chorobach nowotworowych. W: Ból i depresja. Dudek D. (red.). Termedia, Poznań 2011: 103-118.
13. Polsky D., Doshi J.A., Marcus S., Oslin D., Rothbard A., Thomas N. et al.: Long-term risk for depressive symptoms after a medical diagnosis. Arch. Intern. Med. 2005; 165: 1260-1266.
14. Mitchell A.J., Chan M., Bhatti H., Halton M., Grassi L., Johansen C., Meader N.: Prevalence of depression, anxiety and adjustment disorders in oncological, haematological and palliative- care settings: a meta-analysis of 94 interview-based studies. Lancet Oncology 2011; 12: 160-174.
15. Massie M.J.: Prevalence of depression in patient with cancer. J. Natl. Cancer Inst. Monogr. 2004; 32: 57-71.
16. Shekelle R.B., Raynor Jr W., Ostfeld A.M., Garron D.C., Bieliauskas L.A., Liu S.C. et al.: Psychological depression and 17-year risk of death from cancer. Psychosom. Med. 1981; 43: 117-125.
17. Loberiza Jr F.R., Rizzo J.D., Bredeson C.N., Antin J.H., Horowitz M.M., Weeks J.C. et al.: Association of depressive syndrome and early deaths among patients after stem-cell transplantation for malignant diseases. J. Clin. Oncol. 2002; 20: 2118-2126.
18. Stommel M., Given B.A., Given C.W.: Depression and functional status as predictors of death among cancer patients. Cancer 2002; 94: 2719-2727.
19. Herrmann C., Brnad-Driehorst S., Kaminsky B., Leibling E., Staats H., Ruger U.: Diagnostic groups and depressed mood as predictors of 22-month mortality in medical inpatients. Psychosom. Med. 1998; 60: 570-577.
20. Watson M., Haviland J.S., Greer S., Davidson J., Bliss J.M.: Influence of psychological response on survival in breast cancer; a population-based cohort study. Lancet 1999; 354: 1331-1336.
21. Rabe-Jabłońska J., Miller A.: Związki między bólem a depresją. Psychiatr. Pol. 2005; 39: 7-20.
22. Wasilewski D., Wojnar M., Chatizow J.: Depresja a ból: ogólnopolskie badanie epidemiologiczne. Psychiatr. Pol. 2010; 45: 435-445.
23. Dudek D.: Objawy bólowe w depresji. W: Ból i depresja. Dudek D. (red.). Termedia, Poznań 2011: 23-30.
24. Messay B., Lim A., Marsland A.L.: Current understanding of the bi-directional relationship of major depression with inflammation. Biol. Mood Anxiety Disord. 2012; 28(2): 4-8.
25. Stahl S.M.: Podstawy psychofarmakoterapii. Wydanie popr. i uzup. ViaMedica, Gdańsk 2008: 568.
26. Rybakowski J., Borkowska A.: Escitalopram – druga generacja inhibitorów transportera serotoniny? Psychiatr. Pol. 2004; 37: 227-239.
27. Burke W.J.: Escitalopram. Expert Opin. Investig. Drugs 2002; 11: 1477-1486.
28. Park H.Y., Lee B.J., Kiom J.H., Bae J.N., Hahm B.J.: Rapid improvement of depression and quality of life with citalopram treatment in outpatients with breast cancer: a 12-week, open label prospective trial. Prog. Neuropsychopharmacol. Biol. Psychiatry 2012; 36: 318-323.