Zastosowanie echokardiografii w onkologii – uwagi praktyczne Artykuł przeglądowy
##plugins.themes.bootstrap3.article.sidebar##
Opublikowane:
wrz 26, 2012
Słowa kluczowe:
nowotwory serca, kardiotoksyczność, onkologia, chemioterapia, echokardiografia, frakcja wyrzutowa
##plugins.themes.bootstrap3.article.main##
Abstrakt
Artykuł przedstawia współczesne zastosowanie echokardiografii w wykrywaniu pierwotnych i przerzutowych nowotworów serca oraz w ocenie ryzyka sercowo-naczyniowego związanego z farmakologicznym i zabiegowym leczeniem nowotworów. Omówiono w nim rolę echokardiografii w kwalifikacji do perikardiocentezy, onkologicznych zabiegów operacyjnych oraz chemioterapii. Krytycznie przedstawiono dokładność echokardiograficznej oceny funkcji mięśnia sercowego w kontekście rozpoznawania kardiotoksyczności leczenia przeciwnowotworowego. Zestawiono historyczne i obowiązujące definicje jatrogennej dysfunkcji skurczowej serca. Przedstawiono obecnie obowiązujące polskie i zagraniczne rekomendacje dotyczące zastosowań echokardiografii u chorych z nowotworami.
Pobrania
Dane pobrania nie są jeszcze dostepne
##plugins.generic.paperbuzz.metrics##
##plugins.generic.paperbuzz.loading##
##plugins.themes.bootstrap3.article.details##
Jak cytować
1.
Mańczak R, Szmit S, Torbicki A. Zastosowanie echokardiografii w onkologii – uwagi praktyczne. OncoReview [Internet]. 26 wrzesień 2012 [cytowane 4 lipiec 2024];2(3(7):183-92. Dostępne na: https://journalsmededu.pl/index.php/OncoReview/article/view/312
Numer
Dział
Artykuły
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne 4.0 Międzynarodowe.
Copyright: © Medical Education sp. z o.o. This is an Open Access article distributed under the terms of the Attribution-NonCommercial 4.0 International (CC BY-NC 4.0). License (https://creativecommons.org/licenses/by-nc/4.0/), allowing third parties to copy and redistribute the material in any medium or format and to remix, transform, and build upon the material, provided the original work is properly cited and states its license.
Address reprint requests to: Medical Education, Marcin Kuźma (marcin.kuzma@mededu.pl)
Bibliografia
1. Braunwald Choroby Serca. Edycja 7. Zipes D. (red.). Wyd. pol. 1. Elsevier Saunders, Wrocław 2007.
2. Kardiologia, cz. II. Pruszczyk P., Hryniewiecki T., Drożdż J. (red.). Medical Tribune Polska.
3. Feigenbaum’s Echocardiography Sixth Edition. Feigenbaum H., Armstrong W., Ryan T. (red.). Lippincott Williams & Wilkins, Philadelphia 2005.
4. Mańczak R., Michałek P., Biegajło J.: Guz lewego przedsionka u chorej z napadowym migotaniem przedsionków. Kardiol. Pol. 2001; 54: 246-7.
5. Obrazowanie serca i naczyń. Bax J. (red.). Medipage, Warszawa 2008.
6. Lestuzzi C.: Massie myocardial infiltration by HIV-related non-Hodgkin lymphoma: echocardiographic aspects at diagnosis and follow-up. J. Cardiovasc. Med. 2012 [online].
7. Echokardiografia. Hoffman P. (red.). ViaMedica, Gdańsk 2004.
8. Grupa Robocza ESC do spraw oceny ryzyka sercowego oraz okołooperacyjnego postępowania kardiologicznego u pacjentów poddawanych zabiegom niekardiologicznym, we współpracy z Europejskim Towarzystwem Anestezjologicznym. Wytyczne Europejskiego Towarzystwa Kardiologicznego
dotyczące przedoperacyjnej oceny ryzyka sercowego oraz okołooperacyjnego postępowania kardiologicznego u pacjentów poddawanych zabiegom niekardiologicznym. Kardiol. Pol. 2010; 68(3, supl. 2).
9. Kardiologia, cz. II. Pruszczyk P., Hryniewiecki T., Drożdż J. (red.). Medical Tribune Polska: 649-73.
10. Kardiologia cz. II. Pruszczyk P., Hryniewiecki T., Drożdż J. (red.). Medical Tribune Polska: 2.
11. Manisty C., Francis D.: Ejection fraction: a measure of desperation? Heart 2008; 94(4): 400-1.
12. Karanth N., Roy A., Joseph M. et al.: Utility of prechemotherapy echocardiographical assessment of cardiac abnormalities. Support Care Cancer 2011; 19: 2021-6.
13. The Task Force for the Diagnosis and Treatment of Acute and Chronic Heart Failure 2012 of the European Society of Cardiology: Developed in collaboration with the Heart Failure Association (HFA) of the ESC. European Heart Journal 2012; 33: 1787-1847.
14. Duchnowska R., Szmit S., Szczylik C., Opolski G.: Trudności w monitorowaniu echokardiograficznym leczenia trastuzumabem chorych na raka piersi – opis przypadku i przegląd zaleceń. Kardiol. Pol. 2008; 66(8): 895-8.
15. Stoodley P., Richards D., Meikle S.: The potential role of echocardiographyc strain imagina for evaluating cardiotoxicity due to cancer therapy. Heart Lung and Circ. 2011; 20: 3-9.
16. Stoodley P., Tanous D., Richards D. et al.: Trastuzumab-induced cardiotoxity: the role of two-dimentional myocardial strain in diagnosis and management. Echocardiography 2012; 29: E137-40.
17. Steinherz L., Graham T., Hurwitz R. et al.: Guidelines for cardiac monitoring of children during and after anthracycline therapy: Report of the Cardiology Committee of the Shildens Cancer Study Group. Pediatrics 1992; 89: 942-9.
18. Interna w obrazach ECHO. Płońska-Gościniak E. (red.). Medical Tribune Polska, Warszawa 2010: 61-70.
19. Yoon G., Telli M., Kao D. et al.: Left Ventricular Dysfunction in Patient Receiving Cardiotoxic Cancer Therapies Are Clinicians Responding Optimally? J. Am. Coll. Cardiol. 2010 Nov 9; 56(20): 1644-50.
20. Online: http://ctep.cancer.gov/protocolDevelopment/electronic_applications/ctc.htm.
21. Procter M., Suter T.M., de Azambuja E., Dafni U., van Dooren V., Muehlbauer S., Climent M.A., Rechberger E., Liu W.T., Toi M., Coombes R.C., Dodwell D., Pagani O., Madrid J., Hall M., Chen S.C., Focan C., Muschol M., van Veldhuisen D.J., Piccart-Gebhart M.J.: Longer-term assessment of trastuzumab-related cardiac adverse events in the Herceptin Adjuvant (HERA) trial. J. Clin. Oncol. 2010 Jul 20; 28(21): 3422-8.
22. Perez E.A., Koehler M., Byrne J., Preston A.J., Rappold E., Ewer M.S.: Cardiac safety of lapatinib: pooled analysis of 3689 patients enrolled in clinical trials. Mayo Clin. Proc. 2008 Jun; 83(6): 679-86.
23. Marty M., Cognetti F., Maraninchi D., Snyder R., Mauriac L., Tubiana-Hulin M., Chan S., Grimes D., Antón A., Lluch A., Kennedy J., O’Byrne K., Conte P., Green M., Ward C., Mayne K., Extra J.M.: Randomized phase II trial of the efficacy and safety of trastuzumab combined with docetaxel in patients with human epidermal growth factor receptor 2-positive metastatic breast cancer administered as first line treatment: the M77001 study group. J. Clin. Oncol. 2005 Jul 1; 23(19): 4265-74.
24. Pegram M.D., Pienkowski T., Northfelt D.W., Eiermann W., Patel R., Fumoleau P., Quan E., Crown J., Toppmeyer D., Smylie M., Riva A., Blitz S., Press M.F., Reese D., Lindsay M.A., Slamon D.J.: Results of two open-label, multicenter phase II studies of docetaxel, platinum salts, and trastuzumab in HER2-positive advanced breast cancer. J. Natl. Cancer Inst. 2004 May 19; 96(10): 759-69.
25. Tripathy D., Seidman A., Keefe D., Hudis C., Paton V., Lieberman G.: Effect of cardiac dysfunction on treatment outcomes in women receiving trastuzumab for HER2-overexpressing metastatic breast cancer. Clin. Breast Cancer 2004 Oct; 5(4): 293-8.
26. Tarantini L., Gori S., Faggiano P., Pulignano G., Simoncini E., Tuccia F., Ceccherini R., Bovelli D., Lestuzzi C., Cioffi G.; on behalf of ICARO (Italian CARdio-Oncologic) Network: Adjuvant trastuzumab cardiotoxicity in patients over 60 years of age with early breast cancer: a multicenter cohort analysis. Ann. Oncol. 2012 [online].
27. Suter T.M., Procter M., van Veldhuisen D.J., Muscholl M., Bergh J., Carlomagno C., Perren T., Passalacqua R., Bighin C., Klijn J.G., Ageev F.T., Hitre E., Groetz J., Iwata H., Knap M., Gnant M., Muehlbauer S., Spence A., Gelber R.D., Piccart-Gebhart M.J.: Trastuzumab associated cardiac adverse effects in the herceptin adjuvant trial. J. Clin. Oncol. 2007 Sep 1; 25(25): 3859-65.
28. Opolski G., Krzakowski M., Szmit S. et al.: Rekomendacje Krajowego Zespołu Nadzoru Kardiologicznego i Onkologicznego dotyczące bezpieczeństwa kardiologicznego u chorych na raka piersi. Zapobieganie i postępowanie w powikłaniach sercowo-naczyniowych w raku piersi. Grupa Robocza Konsultantów Krajowych w Dziedzinie Kardiologii i Onkologii Klinicznej ds. opracowania rekomendacji postępowania kardiologicznego u chorych na raka piersi. Kardiol. Pol. 2011; 69(5): 283-310.
29. Bovelli D., Plataniotis G., Roila F.; ESMO Guidelines Working Group: Cardiotoxicity of chemotherapeutic agents and radiotherapy-related heart disease: ESMO Clinical Practice Guidelines. Ann. Oncol. 2010 May; 21(Suppl 5): v277-82.
30. Wożakowska-Kapłon B., Szymczyk R., Buda S. et al.: Przebyta terapia onkologiczna – niedoceniany czynnik ryzyka choroby wieńcowej? Kardiol. Pol. 2008; 66: 415-19.
31. Ewer M., Lenihan D.: Left Ventricular Ejection Fraction and cardiotoxity: is our ear really to the ground? Online: www.jco.org, 2008.
32. Watts R.G., George M., Johnson W.H. Jr.: Pretreatment and Routine echocardiogram monitoring during chemotherapy for anthracycline-induced cardiotoxicity rarely identifies significant cardiac dysfunction or alters treatment decisions: a 5-year review at a single pediatric oncology center. Cancer 2012 Apr 1; 118(7): 1919-24.
2. Kardiologia, cz. II. Pruszczyk P., Hryniewiecki T., Drożdż J. (red.). Medical Tribune Polska.
3. Feigenbaum’s Echocardiography Sixth Edition. Feigenbaum H., Armstrong W., Ryan T. (red.). Lippincott Williams & Wilkins, Philadelphia 2005.
4. Mańczak R., Michałek P., Biegajło J.: Guz lewego przedsionka u chorej z napadowym migotaniem przedsionków. Kardiol. Pol. 2001; 54: 246-7.
5. Obrazowanie serca i naczyń. Bax J. (red.). Medipage, Warszawa 2008.
6. Lestuzzi C.: Massie myocardial infiltration by HIV-related non-Hodgkin lymphoma: echocardiographic aspects at diagnosis and follow-up. J. Cardiovasc. Med. 2012 [online].
7. Echokardiografia. Hoffman P. (red.). ViaMedica, Gdańsk 2004.
8. Grupa Robocza ESC do spraw oceny ryzyka sercowego oraz okołooperacyjnego postępowania kardiologicznego u pacjentów poddawanych zabiegom niekardiologicznym, we współpracy z Europejskim Towarzystwem Anestezjologicznym. Wytyczne Europejskiego Towarzystwa Kardiologicznego
dotyczące przedoperacyjnej oceny ryzyka sercowego oraz okołooperacyjnego postępowania kardiologicznego u pacjentów poddawanych zabiegom niekardiologicznym. Kardiol. Pol. 2010; 68(3, supl. 2).
9. Kardiologia, cz. II. Pruszczyk P., Hryniewiecki T., Drożdż J. (red.). Medical Tribune Polska: 649-73.
10. Kardiologia cz. II. Pruszczyk P., Hryniewiecki T., Drożdż J. (red.). Medical Tribune Polska: 2.
11. Manisty C., Francis D.: Ejection fraction: a measure of desperation? Heart 2008; 94(4): 400-1.
12. Karanth N., Roy A., Joseph M. et al.: Utility of prechemotherapy echocardiographical assessment of cardiac abnormalities. Support Care Cancer 2011; 19: 2021-6.
13. The Task Force for the Diagnosis and Treatment of Acute and Chronic Heart Failure 2012 of the European Society of Cardiology: Developed in collaboration with the Heart Failure Association (HFA) of the ESC. European Heart Journal 2012; 33: 1787-1847.
14. Duchnowska R., Szmit S., Szczylik C., Opolski G.: Trudności w monitorowaniu echokardiograficznym leczenia trastuzumabem chorych na raka piersi – opis przypadku i przegląd zaleceń. Kardiol. Pol. 2008; 66(8): 895-8.
15. Stoodley P., Richards D., Meikle S.: The potential role of echocardiographyc strain imagina for evaluating cardiotoxicity due to cancer therapy. Heart Lung and Circ. 2011; 20: 3-9.
16. Stoodley P., Tanous D., Richards D. et al.: Trastuzumab-induced cardiotoxity: the role of two-dimentional myocardial strain in diagnosis and management. Echocardiography 2012; 29: E137-40.
17. Steinherz L., Graham T., Hurwitz R. et al.: Guidelines for cardiac monitoring of children during and after anthracycline therapy: Report of the Cardiology Committee of the Shildens Cancer Study Group. Pediatrics 1992; 89: 942-9.
18. Interna w obrazach ECHO. Płońska-Gościniak E. (red.). Medical Tribune Polska, Warszawa 2010: 61-70.
19. Yoon G., Telli M., Kao D. et al.: Left Ventricular Dysfunction in Patient Receiving Cardiotoxic Cancer Therapies Are Clinicians Responding Optimally? J. Am. Coll. Cardiol. 2010 Nov 9; 56(20): 1644-50.
20. Online: http://ctep.cancer.gov/protocolDevelopment/electronic_applications/ctc.htm.
21. Procter M., Suter T.M., de Azambuja E., Dafni U., van Dooren V., Muehlbauer S., Climent M.A., Rechberger E., Liu W.T., Toi M., Coombes R.C., Dodwell D., Pagani O., Madrid J., Hall M., Chen S.C., Focan C., Muschol M., van Veldhuisen D.J., Piccart-Gebhart M.J.: Longer-term assessment of trastuzumab-related cardiac adverse events in the Herceptin Adjuvant (HERA) trial. J. Clin. Oncol. 2010 Jul 20; 28(21): 3422-8.
22. Perez E.A., Koehler M., Byrne J., Preston A.J., Rappold E., Ewer M.S.: Cardiac safety of lapatinib: pooled analysis of 3689 patients enrolled in clinical trials. Mayo Clin. Proc. 2008 Jun; 83(6): 679-86.
23. Marty M., Cognetti F., Maraninchi D., Snyder R., Mauriac L., Tubiana-Hulin M., Chan S., Grimes D., Antón A., Lluch A., Kennedy J., O’Byrne K., Conte P., Green M., Ward C., Mayne K., Extra J.M.: Randomized phase II trial of the efficacy and safety of trastuzumab combined with docetaxel in patients with human epidermal growth factor receptor 2-positive metastatic breast cancer administered as first line treatment: the M77001 study group. J. Clin. Oncol. 2005 Jul 1; 23(19): 4265-74.
24. Pegram M.D., Pienkowski T., Northfelt D.W., Eiermann W., Patel R., Fumoleau P., Quan E., Crown J., Toppmeyer D., Smylie M., Riva A., Blitz S., Press M.F., Reese D., Lindsay M.A., Slamon D.J.: Results of two open-label, multicenter phase II studies of docetaxel, platinum salts, and trastuzumab in HER2-positive advanced breast cancer. J. Natl. Cancer Inst. 2004 May 19; 96(10): 759-69.
25. Tripathy D., Seidman A., Keefe D., Hudis C., Paton V., Lieberman G.: Effect of cardiac dysfunction on treatment outcomes in women receiving trastuzumab for HER2-overexpressing metastatic breast cancer. Clin. Breast Cancer 2004 Oct; 5(4): 293-8.
26. Tarantini L., Gori S., Faggiano P., Pulignano G., Simoncini E., Tuccia F., Ceccherini R., Bovelli D., Lestuzzi C., Cioffi G.; on behalf of ICARO (Italian CARdio-Oncologic) Network: Adjuvant trastuzumab cardiotoxicity in patients over 60 years of age with early breast cancer: a multicenter cohort analysis. Ann. Oncol. 2012 [online].
27. Suter T.M., Procter M., van Veldhuisen D.J., Muscholl M., Bergh J., Carlomagno C., Perren T., Passalacqua R., Bighin C., Klijn J.G., Ageev F.T., Hitre E., Groetz J., Iwata H., Knap M., Gnant M., Muehlbauer S., Spence A., Gelber R.D., Piccart-Gebhart M.J.: Trastuzumab associated cardiac adverse effects in the herceptin adjuvant trial. J. Clin. Oncol. 2007 Sep 1; 25(25): 3859-65.
28. Opolski G., Krzakowski M., Szmit S. et al.: Rekomendacje Krajowego Zespołu Nadzoru Kardiologicznego i Onkologicznego dotyczące bezpieczeństwa kardiologicznego u chorych na raka piersi. Zapobieganie i postępowanie w powikłaniach sercowo-naczyniowych w raku piersi. Grupa Robocza Konsultantów Krajowych w Dziedzinie Kardiologii i Onkologii Klinicznej ds. opracowania rekomendacji postępowania kardiologicznego u chorych na raka piersi. Kardiol. Pol. 2011; 69(5): 283-310.
29. Bovelli D., Plataniotis G., Roila F.; ESMO Guidelines Working Group: Cardiotoxicity of chemotherapeutic agents and radiotherapy-related heart disease: ESMO Clinical Practice Guidelines. Ann. Oncol. 2010 May; 21(Suppl 5): v277-82.
30. Wożakowska-Kapłon B., Szymczyk R., Buda S. et al.: Przebyta terapia onkologiczna – niedoceniany czynnik ryzyka choroby wieńcowej? Kardiol. Pol. 2008; 66: 415-19.
31. Ewer M., Lenihan D.: Left Ventricular Ejection Fraction and cardiotoxity: is our ear really to the ground? Online: www.jco.org, 2008.
32. Watts R.G., George M., Johnson W.H. Jr.: Pretreatment and Routine echocardiogram monitoring during chemotherapy for anthracycline-induced cardiotoxicity rarely identifies significant cardiac dysfunction or alters treatment decisions: a 5-year review at a single pediatric oncology center. Cancer 2012 Apr 1; 118(7): 1919-24.