Płyn w worku osierdziowym zagrażający tamponadą serca u chorych onkologicznie – standardy diagnostyki i leczenia Artykuł przeglądowy

##plugins.themes.bootstrap3.article.main##

Artur Matyszewski
Ksenia Barbara Krawentek-Matyszewska

Abstrakt

Obecność płynu w worku osierdziowym zagrażająca tamponadą serca jest stanem bezpośredniego zagrożenia życia. Najważniejsze w takim przypadku są: rozpoznanie, ustalenie wskazań do perikardiocentezy i drenaż jamy osierdzia. Etiologia u chorych onkologicznie jest identyczna jak u pozostałych chorych, zmieniają się jedynie proporcje i udział poszczególnych czynników. Przyczyną tamponady serca będącą największym problemem terapeutycznym jest zapalenie osierdzia przebiegające z udziałem komórek nowotworowych – najczęściej dochodzi do niego w przebiegu raków niedrobnokomórkowych płuc, chłoniaków śródpiersia, białaczek, raka przełyku, raka piersi, złośliwych międzybłoniaków i w niektórych przypadkach zaawansowanego raka jajnika, gruczołu krokowego czy czerniaka. Przebieg kliniczny i nasilenie objawów są bezpośrednio uzależnione od stopnia zaburzeń hemodynamicznych będących skutkiem upośledzonego napełniania krwią jam serca oraz czasu narastania płynu w worku osierdziowym. Klasyczna triada objawów Becka występuje tylko u części chorych. Natomiast u niemal wszystkich stwierdza się spadek tolerancji wysiłku, duszność spoczynkową, tachykardię i tętno dziwaczne. Kluczową rolę w diagnostyce i ustaleniu wskazań do interwencji zabiegowej odgrywa echokardiografia przezklatkowa. Podstawową metodą leczenia w większości przypadków jest perikardiocenteza i drenaż jamy osierdzia. Płyn uzyskany z jamy osierdzia stanowi cenny materiał diagnostyczny, pomocny w postawieniu ostatecznego rozpoznania. Ogólnoustrojowe leczenie przyczynowe bywa rozszerzane o terapię doosierdziową (wlewy substancji leczniczych), a w przypadku zapalenia osierdzia z udziałem komórek nowotworowych stosowana jest paliatywna chemioterapia doosierdziowa. Pacjenci po perikardiocentezie powinni być obserwowani w warunkach oddziału intensywnej terapii.

Pobrania

Dane pobrania nie są jeszcze dostepne

##plugins.generic.paperbuzz.metrics##

##plugins.generic.paperbuzz.loading##

##plugins.themes.bootstrap3.article.details##

Jak cytować
1.
Matyszewski A, Krawentek-Matyszewska KB. Płyn w worku osierdziowym zagrażający tamponadą serca u chorych onkologicznie – standardy diagnostyki i leczenia. OncoReview [Internet]. 30 marzec 2012 [cytowane 17 maj 2024];2(1(5):45-1. Dostępne na: https://journalsmededu.pl/index.php/OncoReview/article/view/293
Dział
Artykuły

Bibliografia

1. Choroby wewnętrzne. Szczeklik A. (red.). Wydawnictwo Medycyna Praktyczna, Kraków 2010.
2. Położnictwo i ginekologia. Bręborowicz G.H. (red.). PZWL, Warszawa 2005.
3. Kardiologia. Podręcznik oparty na zasadach EBM. Szczeklik A., Tendera M. (red.). Wydawnictwo Medycyna Praktyczna, Kraków 2009.
4. Spodick D.H.: Acute cardiac tamponade. N. Engl. J. Med. 2003; 349(7): 684-690.
5. Maisch B., Seferović P.M., Ristić A.D. et al.: Guidelines on the diagnosis and management of pericardial diseases executive summary; The Task force on the diagnosis and management of pericardial diseases of the European Society of Cardiology. Eur. Heart J. 2004; 25: 587.
6. Marona M., Skrobisz A.: Tamponada okiem klinicysty. Kardiologia po Dyplomie 2011; 10(9): 50-56.
7. Onkologia kliniczna. Krzakowski M. (red.). Borgis, Warszawa 2006.
8. Lestuzzi C.: Neoplastic pericardial disease: Old and current strategies for diagnosis and management. World J. Cardiol. 2010; 2(9): 270-279.
9. Maisch B., Ristic A., Pankuweit S.: Evaluation and management of pericardial effusion in patients with neoplastic disease. Prog. Cardiovasc. Dis. 2010; 53(2): 157-163.
10. Lestuzzi C., Bearz A., Lafaras C. et al.: Neoplastic pericardial disease in lung cancer: impact on outcomes of different treatment strategies. A multicenter study. Lung Cancer 2011 Jun; 72(3): 340-347.
11. Barbetakis N., Asteriou C., Papadopoulou F. et al.: Pericardiocentesis followed by intrapericardial cisplatin administration in patients with neoplastic pericarditis. Interact. Cardiovasc. Thorac. Surg. 2010 Jan; 10(1): 5-6.
12. Oida T., Mimatsu K., Kano H. et al.: Pericardiocentesis with cisplatin for malignant pericardial effusion and tamponade. World J. Gastroenterol. 2010; 16(6): 740-744.
13. Minagawa T., Murata Y., Uchikawa S. et al.: Malignant pericardial tamponade in a patient with hormone refractory prostate cancer. Int. J. Clin. Oncol. 2010; 15(1): 101-103.
14. Butz T., Faber L., Langer C. et al.: Primary malignant pericardial mesothelioma – a rare cause of pericardial effusion and consecutive constrictive pericarditis: a case report. J. Med. Case Reports 2009; 3: 9256.