Glikokortykosteroidy donosowe: fakty i mity
##plugins.themes.bootstrap3.article.main##
Abstrakt
Od ponad 40 lat glikokortykosteroidy donosowe stosowane są z powodzeniem w leczeniu schorzeń zapalnych błony śluzowej nosa i zatok przynosowych, w szczególności alergicznego nieżytu nosa i polipów nosa. Wiele z tych chorób ma charakter przewlekły, wszystkie w istotny sposób upośledzają jakość życia pacjentów. Stąd tak ważne jest, aby leczenie farmakologiczne cechowało się nie tylko wysoką skutecznością, lecz także dużym bezpieczeństwem i łatwością stosowania. Podawane donosowo, czyli bezpośrednio tam, gdzie toczy się choroba, nowoczesne preparaty glikokortykosteroidów spełniają te wymagania. Miejscowa aplikacja pozwala na maksymalizację działań przeciwzapalnych w miejscu podania, jednocześnie eliminując ogólnoustrojowe działania uboczne tej grupy leków. Pojawiające się niewielkie miejscowe działania niepożądane często można ograniczyć, jeśli prawidłowo aplikuje się lek. Mimo potwierdzonej w wielu badaniach klinicznych wysokiej skuteczności glikokortykosteroidów donosowych, zaleceń zawartych w międzynarodowych i krajowych dokumentach dotyczących leczenia zapaleń błony śluzowej nosa i zatok przynosowych, ogromnej liczby publikacji oraz bogatych doświadczeń płynących z codziennej praktyki nadal istnieją nieuzasadnione obawy, zarówno wśród lekarzy, jak i pacjentów czy opiekunów dzieci, które w istotny sposób ograniczają wykorzystanie ich w leczeniu alergicznego nieżytu nosa, przewlekłych zapaleń zatok przynosowych czy innych patologii, w których kluczowym objawem jest nasilona niedrożność nosa wynikająca z obecności stanu zapalnego
Pobrania
##plugins.themes.bootstrap3.article.details##
Copyright: © Medical Education sp. z o.o. This is an Open Access article distributed under the terms of the Attribution-NonCommercial 4.0 International (CC BY-NC 4.0). License (https://creativecommons.org/licenses/by-nc/4.0/), allowing third parties to copy and redistribute the material in any medium or format and to remix, transform, and build upon the material, provided the original work is properly cited and states its license.
Address reprint requests to: Medical Education, Marcin Kuźma (marcin.kuzma@mededu.pl)
Bibliografia
2. Samoliński B., Arcimowicz M. (red.): Polskie Standardy leczenia Nieżytów Nosa (PoSLeNN). Stanowisko Panelu Ekspertów PTA. Alergologia Polska 2013, S1: 1-167.
3. Brozek J.L., Bousquet J., Baena-Cagnani C.E. et al.: Allergic Rhinitis and its Impact on Asthma (ARIA) guidelines: 2010 revision. Allergy Clin. Immunol. 2010, 126(3): 466-476.
4. Seidman M.D., Gurgel R.K., Lin S.Y.:Clinical practice guideline: Allergic rhinitis. Otolaryngol. Head Neck Surg. 2015, 152(1 supl.): S1-43.
5. Roberts P., Xatzipsalti M., Bornego L.M. et al.: Paediatric rhinitis: Position paper of the European Academy of Allergology and Clinical Immunology. Allergy 2013, 68: 1102-1116.
6. Meltzer E.O.: The Role of Nasal Corticosteroids in the Treatment of Rhinitis. Immunol. Allergy Clin. Immunol. N. Am. 2011, 31: 545-560.
7. Derendorf H., Meltzer E.O.: Molecular and clinical pharmacology of intranasal corticosteroids and therapeutic implications. Allergy 2008, 63: 1292-1300.
8. Schenkel E.J., Skoner D.P., Bronsky E.A. et al.: Absence of growth retardation in children with perennial allergic rhinitis after one year of treatment with mometasone furoate aqueous nasal spray. Pediatrics 2000, 105(2): e22.
9. Meltzer E.O.: Allergic rhinitis: Managing the pediatric spectrum. Allergy Asthma Proc. 2006, 27: 2-8.
10. Ratner P.H., Meltzer E.O., Teper A.: Mometasone furoate nasal spray is safe and effective for 1-year treatment of children with perennial allergic rhinitis. Int. J. Pediatr. Otorhinolaryngol. 2009, 73: 651-657.
11. Tripathy I., Levy A., Ratner P. et al.: HPA axis safety of fluticasone furoate nasal spray once daily in children with perennial allergic rhinitis. Pediatr. Allergy Immunol. 2009, 20(3): 287-294.
12. Baena-Cagnani C.E., Patel P.: Efficacy and long-term safety of mometasone furoate nasal spray in children with perennial allergic rhinitis. Curr. Med. Res. Opin. 2010, 26: 2047-2055.
13. Emin O., Fatih M., Emre D., Nedim S.: Lack of bone metabolism side effects after 3 years of nasal topical steroids in children with allergic rhinitis. J. Bone Miner. Metab. 2011, 29: 582-587.
14. Scadding G.K.: Optimal management of allergic rhinitis. Arch. Dis. Child. 2015, 100(6): 576-582
15. Samoliński B., Nowicka A., Wojas O. et al.: Intranasal glucocorticosteroids – not only in allergic rhinitis. In the 40th anniversary of intranasal glucocorticosteroids’ introduction. Otolaryngol. Pol. 2014, 68(2): 51-64.
16. Oakley G.M., Harvey R.J.: Topical Steroids. Adv. Otorhinolaryngol. 2016, 79: 121-130.
17. Bousquet J., van Cauwenberge P., Khaltaev N. et al.: Allergic Rhinitis and its Impact on Astma. ARIA workshop report. J. Allergy Clin. Immunol. 2001, 108(supl. 5): 147-336.
18. Okano M.: Mechanisms and clinical implications of glucocorticoids in the treatment of allergic rhinitis. Clin. Exp. Immunol. 2009, 158: 164-173.
19. Makihara S., Okano M., Fujiwara T. et al.: Early internentional treatment with intranasal mometasone furoate in Japanese cedar/cypress pollinosis: a randomized placebo-controlled trial. Allergol. Int. 2012, 61: 295-304.
20. Dykewicz M.S., Kaiser H.B., Nathan R.A. et al.: Fluticasone propionate aqueous nasal spray improves nasal symptoms of seasonal allergic rhinitis when used as needed (prn). Ann. Allergy Asthma Immunol. 2003, 91: 44-48.
21. Acar M., Cingi C., Sakallioglu O. et al.: The effects of mometasone furoate and desloratadine in obstructive sleep apnea syndrome patients with allergic rhinitis. Am. J. Rhinol. Allergy 2013, 27(4): e113-116.
22. Nacleiro R.: Intranasal corticosteroids reduced ocular symptoms associated with allergic rhinitis. Otolaryngol. Head Neck Surg. 2008, 138: 129-139.
23. Bielory L., Chun Y., Bielory B.P. et al.: Impact of mometasone furoate nasal spray on individual ocular symptoms of allergic rhinitis: a meta-analysis. Allergy 2011, 66: 686-693.
24. Lohia S., Schlosser R.J., Soler Z.M.: Impact of intranasal corticosteroids on asthma outcomes in allergic rhinitis: a meta-analysis. Allergy 2013, 68(5): 569-579.
25. Craig T.J., Sherkat A., Safaee S.: Congestion and sleep impairment in allergic rhinitis. Curr. Allergy Asthma Rep. 2010, 10(2): 113-121.
26. Schafer T., Schnoor M., Wagenmann M. et al.: Therapeutic Index (TIX) for intranasal corticosteroids in the treatment of allergic rhinitis. Rhinology 2011, 49(3): 272-280.
27. Sharpe S.A., Sandweiss V., Tuazon J. et al.: Comparison of the flow properties of aqueous suspension corticosteroid nasal sprays under differing sampling conditions. Drug Dev. Ind. Pharm. 2003, 29(9): 1005-1012.
28. Fokkens W.J., Lund V.J., Mullol J. et al.: European position paper on rhinosinusitis and nasal polyps (EPOS) 2012. Rhinology 2012, supl. 23: 1-298.
29. Greiner A.N., Hellings P.W., Rotiroti G., Scadding G.K.: Allergic rhinitis. Lancet 2011, 378(9809): 2112-2122.
30. Ahmadi N., Snidvongs K., Kalish L. et al.: Intranasal corticosteroids do not affect intraocular pressure or lens opacity: a systemic review of controlled trials. Rhinology 2015, 53(4): 290-302.
31. Şimşek A., Bayraktar C., Doğan S. et al.: The effect of long-term use of intranasal steroids on intraocular pressure. Clin. Ophthalmol. 2016, 10: 1079-1082.
32. Minshall E., Ghaffar O., Cameron L. et al.: Assessment by Nasal Biopsy of Long-Term Use of Mometasone Furoate Aqueous Nasal Spray (Nasonex) in the Treatment of Perennial Rhinitis. Otolaryngol. Head Neck Surg. 1998, 118: 648-654.
33. Bhargava R., Chakravarti A.: Role of mometasone furoate aqueous nasal spray for management of adenoidal hypertrophy in children. J. Laryngol. Otol. 2014, 128(12): 1060-1066.
34. Ridolo E., Caminati M., Martignago I. et. al.: Allergic rhinitis: pharmacotherapy in pregnancy and old age. Expert Rev. Clin. Pharmacol. 2016, 9(8): 1081-1089.
35. Mygind N.: Rola glikokortykosteroidów podawanych donosowo w leczeniu nieżytów nosa W: Samoliński B., Janczewski G. (red.): Nieżyty nosa. Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa 2000: 95-110.
36. Samoliński B., Krzeski A., Chęciński P., Pierchała K.: Wskazania i przeciwwskazania do miejscowej kortykosteroidoterapii. Otolaryngol. Pol. 1994, supl. 17: 33-40.
37. Tran N.P., Vickery J., Blaiss M.S.: Management of Rhinitis: Allergic and Non-Allergic. Allergy Asthma Immunol. Res. 2011, 3(3): 148-156