Konsekwencje nieleczonej lub źle leczonej astmy u dzieci Praca przeglądowa
##plugins.themes.bootstrap3.article.main##
Abstrakt
Astma jest najczęstszą przewlekłą chorobą dolnych dróg oddechowych u dzieci. Zwykle rozpoczyna się we wczesnym dzieciństwie, ma niestabilny i nieprzewidywalny przebieg. Zarówno przyczyny, jak i prawdopodobne mechanizmy patologiczne przeplatają się wzajemnie. U podłoża astmy leży proces zapalny w drogach oddechowych, w którego wyniku występują skurcz mięśniówki oskrzeli, pogrubienie ściany dróg oddechowych oraz wzmożone wydzielanie śluzu. Do czynników wpływających na złą kontrolę astmy, częste zaostrzenia zaliczamy: błędne rozpoznanie, nieprzestrzeganie zaleceń lekarskich, złą technikę podawania leków, niedostosowanie sprzętu do wieku dziecka, złą dawkę leku wziewnego, narażenie na czynniki drażniące i nasilające chorobę oraz brak leczenia współistniejącego nieżytu nosa. Konsekwencjami nieleczonej lub źle leczonej astmy u dzieci są: remodeling, upośledzenie rozwoju płuc, zwiększone ryzyko chorób płuc u dorosłych, częste zaostrzenia i infekcje dróg oddechowych, zahamowanie tempa wzrastania, otyłość, ograniczenie wydolności oddechowej i aktywności fizycznej, zaburzenia snu, obniżona jakość życia, absencja w szkole i gorsze wyniki w nauce oraz problemy psychiczne. Aby uniknąć niekorzystnych konsekwencji astmy u dzieci, należy wcześnie rozpoznać chorobę i prawidłowo ją leczyć, stosować odpowiednie, bezpieczne leki i techniki podawania, kontrolować i weryfikować postępowanie terapeutyczne, unikać czynników drażniących i nasilających objawy, edukować opiekunów i pacjentów, zachęcać do aktywności fizycznej, uprawiania sportów oraz redukcji masy ciała dzieci otyłych.
Pobrania
##plugins.themes.bootstrap3.article.details##
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne 4.0 Międzynarodowe.
Copyright: © Medical Education sp. z o.o. This is an Open Access article distributed under the terms of the Attribution-NonCommercial 4.0 International (CC BY-NC 4.0). License (https://creativecommons.org/licenses/by-nc/4.0/), allowing third parties to copy and redistribute the material in any medium or format and to remix, transform, and build upon the material, provided the original work is properly cited and states its license.
Address reprint requests to: Medical Education, Marcin Kuźma (marcin.kuzma@mededu.pl)
Bibliografia
2. Papadopoulos NG, Arakawa H, Carlsen KH et al. International consensus on (icon) pediatric asthma. Allergy. 2012; 67: 976-97.
3. Global Strategy for Asthma Management and Prevention (2020 update). https://ginasthma.org/reports (access: 16.12.2020).
4. Carroll W, Clayton S, Frost S et al. If it’s ‘only’ asthma, why are children still dying? Arch Dis Child. 2020; 105: 494-8.
5. Asher I, Pearce N. Global burden of asthma among children. Int J Tuberc Lung Dis. 2014; 18: 1269-78.
6. Herrera AM, Fitzgerald DA. Question 1: Why do children still die from asthma? Paediatr Respir Rev. 2018; 27: 40-3.
7. Connett GJ, Connett LA, Thomas M. Determining the reasons for poorly controlled asthma in an adolescent. BMJ. 2019; 364: l75.
8. Doniec Z, Mastalerz-Migas A, Bręborowicz A et al. Re- KOMendacje Postępowania w astmie wczesnodziecięcej dla lekarzy Podstawowej Opieki Zdrowotnej – KOMPAS POZ. Fam Med Prim Care Rev. 2016; 18(2): 181-219.
9. Malmström K, Lohi J, Sajantila A et al. Immunohistology and remodeling in fatal pediatric and adolescent asthma. Respir Res. 2017; 18: 94.
10. D’Amato G, Vitale C, Lanza M et al. Near fatal asthma: treatment and prevention. Eur Ann Allergy Clin Immunol. 2016; 48(4): 116-22.
11. Strunk RC, Weiss ST, Yates KP et al. Mild to moderate asthma affects lung growth in children and adolescents. J Allergy Clin Immunol. 2006; 118(5): 1040-7.
12. Tagiyeva N, Devereux G, Fielding S et al. Outcomes of Childhood Asthma and Wheezy Bronchitis. A 50-Year Cohort Study. Am J Respir Crit Care Med. 2016; 193: 23-30.
13. Ma H, Yuanyuan Li Y, Tang L et al. Impact of childhood wheezing on lung function in adulthood: A meta-analysis. PLoS One. 2018; 13: e0192390.
14. Engelkes M, Janssens HM, de Ridder MA et al. Real life data on incidence and risk factors of severe asthma exacerbations in children in primary care. Respir Med. 2016; 119: 48-54.
15. Priante E, Cavicchiolo ME, Baraldi E. RSV infection and respiratory sequelae. Minerva Pediatr. 2018; 70: 623-33.
16. Kumar S, Roy RD, Sethi GR et al. Mycoplasma pneumoniae infection and asthma in children. Trop Doct. 2019; 49: 117-9.
17. Zomer-Kooijker K, Uiterwaal CS, Verschueren KJ et al. Respiratory tract infections and asthma control in children. Respir Med. 2014; 108: 1446-52.
18. McCowan C, Neville RG, Thomas GE et al. Effect of asthma and its treatment on growth: four year follow up of cohort of children from general practices in Tayside, Scotland. BMJ. 1998; 316: 668-72.
19. Zhang L, Prietsch SOM, Ducharme FM. Inhaled corticosteroids in children with persistent asthma: effects on growth. Cochrane Database Syst Rev. 2014; (7): CD009471.
20. Rotteveel J, Potkamp J, Holl H et al. Growth during early childhood in asthmatic children: relation to inhalation steroid dose and clinical severity score. Horm Res. 2003; 59(5): 234-8.
21. Lai L, Zhang T, Zeng X et al. Association between Physician-Diagnosed Asthma and Weight Status among Chinese Children: The Roles of Lifestyle Factors Int J Environ Res Public Health. 2020; 17: 1599.
22. Lang JE, Holbrook JT, Wise RA et al; American Lung Association- Asthma Clinical Research Centers. Obesity in children with poorly controlled asthma: Sex differences. Pediatr Pulmonol. 2013; 48(9): 847-56.
23. Vahlkvist S, Pedersen S. Fitness, daily activity, and body composition in children with newly diagnosed, untreated asthma. Allergy. 2009; 64: 1649-55.
24. Lam KM, Yang YH, Wang CL et al. Physical Activity in School-Aged Children with Asthma in an Urban City of Taiwan. Pediatr Neonatol. 2016; 57(4): 333-7.
25. West SL, Banks L, Schneiderman JE et al. Physical activity for children with chronic disease; a narrative review and practical applications. BMC Pediatrics. 2019; 19: 12.
26. Vahlkvist S, Inman MD, Pedersen S. Effect of asthma treatment on fitness, daily activity and body composition in children with asthma. Allergy. 2010; 65: 1464-71.
27. Holderness H, Chin N, Ossip DJ et al. Physical Activity, Restrictions in Activity, and Body Mass Index among Urban Children with Persistent Asthma. Ann Allergy Asthma Immunol. 2017; 118: 433-8.
28. Banasiak NC. Understanding the Relationship Between Asthma and Sleep in the Pediatric Population. J Pediatr Health Care. 2016; 30(6): 546-50.
29. Fagnano M, Bayer AL, Isensee CA et al. Nocturnal asthma symptoms and poor sleep quality among urban school children with asthma. Acad Pediatr. 2011; 11(6): 493-9.
30. Mitchell DK, Kopel SJ, Williams B et al. The Association Between Asthma and Sleep in Urban Adolescents With Undiagnosed Asthma. J Sch Health. 2015; 85: 519-26.
31. Garrison MM, Lozano P, Christakis DA. Controller medication use and sleep problems in pediatric asthma. Arch Pediatr Adolesc Med. 2011; 165: 826-30.
32. Gerber L. Sleep deprivation in children: A growing public health concern. Nursing. 2014; 44: 51-4.
33. Everhart RS, Fiese BH. Asthma severity and child quality of life in pediatric asthma: A systematic review. Patient Educ Couns. 2009; 75: 162-8.
34. Li Z, Huang IC, Thompson L et al. The relationship between asthma control, daytime sleepiness, and quality of life among children with asthma: A path analysis. Sleep Med. 2013; 14: 641-7.
35. van Maanen A, Wijga AH, Gehring U et al. Sleep in children with asthma: Results of the PIAMA study. Eur Respir J. 2013; 41: 832-7.
36. Roncada C, de Souza RG, Costa D et al. Pediatric asthma: impact of the disease in children receiving outpatient treatment in southern brazil. Rev Paul Pediatr. 2020; 38: e2018398.
37. Shohat T, Graif Y, Garty BZ et al. The child with asthma at school: results from a national asthma survey among schoolchildren in Israel. J Adolesc Health. 2005; 37: 275-80.
38. Johnson SB, Spin P, Connolly F et al. Asthma and Attendance in Urban Schools. Prev Chronic Dis. 2019; 16: E148.
39. Gottfried MA. Evaluating the relationship between student attendance and achievement in urban elementary and middle schools: an instrumental variables approach. Am Educ Res J. 2010; 47: 434-65.
40. Mizan SS, Shendell DG, Rhoads GG. Absence, extended absence, and repeat tardiness related to asthma status among elementary school children. J Asthma. 2011; 48: 228-34.
41. Opolski M, Wilson I. Asthma and depression: a pragmatic review of the literature and recommendations for future research. Clin Pract Epidemiol Ment Health. 2005; 1: 18.
42. Mrazek DA. Psychiatric complications of pediatric asthma. Ann Allergy. 1992; 69: 285-90.
43. Doğru H, Sürer-Adanır A, Özatalay E. Psychopathology, health-related quality-of-life and parental attitudes in pediatric asthma. J Asthma. 2019; 56: 1204-11.