Zapalenie twardówki w chorobach układowych Artykuł przeglądowy
##plugins.themes.bootstrap3.article.main##
Abstrakt
W niniejszej pracy omówiono zapalenie twardówki w przebiegu układowych chorób o podłożu autoimmunologicznym, takich jak: reumatoidalne zapalenie stawów, guzkowe zapalenie tętnic, ziarniniakowatość z zapaleniem naczyń. Ponadto w oparciu o dostępną literaturę zostały przedstawione propozycje metod leczenia. Pacjentów z zapaleniem twardówki wynikającym z choroby podstawowej należy jak najszybciej zdiagnozować i zastosować u nich odpowiednie i skuteczne leczenie. Nieleczone lub źle leczone zapalenie twardówki albo choroba podstawowa mogą prowadzić do poważnych uszkodzeń tkanek gałki ocznej, utraty wzroku, a w efekcie nawet do ślepoty. Skrupulatny wywiad chorobowy, szczegółowe badanie okulistyczne i seria ukierunkowanych badań w ramach multidyscyplinarnego podejścia w celu wykrycia choroby ogólnoustrojowej są istotne w leczeniu zapalenia twardówki. Najczęstszą ogólnoustrojową chorobą reumatyczną oraz najczęstszym układowym schorzeniem mającym związek z zapaleniem twardówki jest reumatoidalne zapalenie stawów.
Pobrania
##plugins.themes.bootstrap3.article.details##
Copyright: © Medical Education sp. z o.o. License allowing third parties to copy and redistribute the material in any medium or format and to remix, transform, and build upon the material, provided the original work is properly cited and states its license.
Address reprint requests to: Medical Education, Marcin Kuźma (marcin.kuzma@mededu.pl)
Bibliografia
2. Vergouwen DPC, Rothova A, Berge JCT et al. Current insights in the pathogenesis of scleritis. Exp Eye Res. 2020; 197: 108078.
3. Czaplicka E. Objawy okulistyczne w przebiegu chorób reumatycznych. In: Wielka Interna. Reumatologia. Wyd. II. Puszczewicz M (ed.). Medical Tribune Polska, Warszawa 2016.
4. Abdel-Aty A, Gupta A, Del Priore L et al. Management of noninfectious scleritis. Ther Adv Ophthalmol. 2022; 14: 25158414211070879.
5. Promelle V, Goeb V, Gueudry J. Rheumatoid Arthritis Associated Episcleritis and Scleritis: An Update on Treatment Perspectives. J Clin Med. 2021; 10(10): 2118. http://doi.org/10.3390/jcm10102118.
6. Filipowicz-Sosnowska A. VII; D; 1. Reumatoidalne zapalenie stawów. In: Interna Szczeklika 2020. Gajewski P (ed.). Medycyna Praktyczna, Kraków 2020: 2030-45.
7. Islam MA, Khandker SS, Kotyla PJ et al. Immunomodulatory Effects of Diet and Nutrients in Systemic Lupus Erythematosus (SLE): A Systematic Review. Front Immunol. 2020; 11: 1477. http://doi.org/10.3389/fimmu.2020.01477.
8. Silpa-archa S, Lee JJ, Foster CS. Ocular manifestations in systemic lupus erythematosus. Br J Ophthalmol. 2016; 100(1): 135-41. http://doi.org/10.1136/bjophthalmol-2015-306629.
9. Heron E, Gutzwiller-Fontaine M, Bourcier T. Scleritis and episcleritis: diagnosis and treatment. Rev Med Interne. 2014; 35: 577-85. http://doi.org/10.1016/j.revmed.2014.02.004.
10. Moin KA, Yeakle MM, Parrill AM et al. Ocular and orbital manifestations of granulomatosis with polyangiitis: a systematic review of published cases. Rom J Ophthalmol. 2023; 67(3): 214-21. http://doi.org/10.22336/rjo.2023.38.
11. Cleary JO, Sivarasan N, Burd C et al. Head and neck manifestations of granulomatosis with polyangiitis. Br J Radiol. 2021; 94(1119): 20200914. http://doi.org/10.1259/bjr.20200914.
12. Říhová E, Svozílková P, Brichová M et al. Ocular Manifestations of Granulomatosis with Polyangiitis. Oční projevy granulomatózy s polyangiitidou. Cesk Slov Oftalmol. 2019; 74(5): 167-74. http://doi.org/10.31348/2018/5/1.
13. Musiał J, Szczeklik A, Sznajd J. VII; D; 10.2.1.2. Ziarniniakowatość z zapaleniem naczyń. In: Interna Szczeklika 2020. Gajewski P. (ed.). Wydawnictwo Medycyna Praktyczna, Kraków 2020: 2085-88.
14. Lee AB, Charoenkijkajorn C, Stoutin J et al. Neuro-ophthalmic manifestations of Polyarteritis Nodosa. Eyewiki .
15. Akova YA, Jabbur NS, Foster CS. Ocular presentation of polyarteritis nodosa. Clinical course and management with steroid and cytotoxic therapy. Ophthalmology. 1993; 100(12): 1775-81. http://doi.org/10.1016/s0161-6420(93)31405-3.
16. Vazquez-Romo KA, Rodriguez-Hernandez A, Paczka JA et al. Optic Neuropathy Secondary to Polyarteritis Nodosa, Case Report, and Diagnostic Challenges. Front Neurol. 2017; 8: 490. http://doi.org/10.3389/fneur.2017.00490.
17. Eleftheriou D, Melo M, Marks SD et al. Biologic therapy in primary systemic vasculitis of the young. Rheumatology (Oxford). 2009; 48(8): 978-86. http://doi.org/10.1093/rheumatology/kep148.
18. Lagina A, Ramphul K. Scleritis. In: StatPearls. StatPearls Publishing, Treasure Island (FL) 2023.
19. Dutta Majumder P, Agrawal R, McCluskey P et al. Current Approach for the Diagnosis and Management of Noninfective Scleritis. Asia Pac J Ophthalmol (Phila). 2020; 10(2): 212-23. http://doi.org/10.1097/APO.0000000000000341.
20. Murthy SI, Sabhapandit S, Balamurugan S et al. Scleritis: Differentiating infectious from non-infectious entities. Indian J Ophthalmol. 2020; 68(9): 1818-28. http://doi.org/10.4103/ijo.IJO_2032_20.