Grzybicze zapalenie rogówki – obecne możliwości diagnostyczne i terapeutyczne Artykuł przeglądowy
##plugins.themes.bootstrap3.article.main##
Abstrakt
Zapalenie rogówki oraz jej późniejsze uszkodzenia, wynikające z przyczyn infekcyjnych, stanowią jedne z poważniejszych problemów, z którymi mierzy się dzisiejsza okulistyka. Objawy są bardzo zróżnicowane: od bólu i pogorszenia wzroku, poprzez pierścień Wessely’ego, aż po reakcję zapalną w komorze przedniej i ropostek. Diagnostyka poza klasycznym badaniem lekarskim i okulistycznym polega na badaniu mikroskopowym zeskrobin – badanie metodą Grama w połączeniu z posiewem daje 90% szans na wykrycie czynnika grzybiczego. Dobre efekty są również obserwowane w przypadku badania PCR, co pozwala na przyspieszenie rozpoznania. Terapia jest czasochłonna i istnieje wysokie ryzyko wystąpienia powikłań. Do leczenia zakażeń grzybiczych rogówki stosuje się dwie techniki: chirurgiczną oraz farmakologiczną – przeciwgrzybicze antybiotyki polienowe (nystatyna, natamycyna, amfoterycyna B), a także pochodne tiazolu, jak flukonazol i worykonazol. W przypadku grzybów nitkowatych stosuje się natamycynę 5% lub worykonazol 1% w różnych odstępach czasowych. Natamycyna mimo dużo gorszej dostępności, np. w krajach afrykańskich, daje dużo lepsze wyniki kliniczne wraz z mniejszym ryzykiem powikłań, co potwierdzają badania MUTT. Dużym problemem są również późniejsze nadkażenia bakteryjne, wywołujące potrzebę podania miejscowo antybiotyków. Leczenie chirurgiczne wykorzystuje się w przypadku niepowodzenia farmakoterapii stosowanej do 4 tygodni od rozpoznania choroby, jednakże niesie ono duże ryzyko powikłań. We wczesnych stadiach choroby można brać pod uwagę nową technikę cross-linkingu, która jest opisywana jako alternatywna dla bezpośredniego leczenia przeciwgrzybiczego czy przeciwbakteryjnego.
Pobrania
##plugins.themes.bootstrap3.article.details##
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Copyright: © Medical Education sp. z o.o. License allowing third parties to copy and redistribute the material in any medium or format and to remix, transform, and build upon the material, provided the original work is properly cited and states its license.
Address reprint requests to: Medical Education, Marcin Kuźma (marcin.kuzma@mededu.pl)
Bibliografia
2. Rymgayłło-Jankowska B. Grzybicze zapalenie rogówki. Ophthatherapy. 2015; 2(6): 123-7.
3. Sharma N, Bagga B, Singhal D et al. Fungal keratitis: A review of clinical presentations, treatment strategies and outcomes. Ocul Surf. 2022; 24: 22-30.
4. Hill-Bator A, Bator K. Grzybicze schorzenia powierzchni oka. Ophthatherapy. 2018; suppl 1.
5. Nowik KE, Nowik K, Sulik-Tyszka B et al. Diagnostyka grzybiczego zapalenia rogówki. Aspekty kliniczne. Forum Zakażeń. 2020; 11(3): 131-4.
6. Austin A, Lietman T, Rose-Nussbaumer J. Update on the Management of Infectious Keratitis. Ophthalmology. 2017; 124(11): 1678-89.
7. Wasyluk J. Tomografia optyczna przedniego odcinka oka – nowe perspektywy. Ophthatherapy. 2019; 24(4): 287-93.
8. Prajna NV, Krishnan T, Rajaraman R et al.; Mycotic Ulcer Treatment Trial II Group. Effect of Oral Voriconazole on Fungal Keratitis in the Mycotic Ulcer Treatment Trial II (MUTT II): A Randomized Clinical Trial. JAMA Ophthalmol. 2016; 134(12): 1365-72. http://doi.org/10.1001/jamaophthalmol.2016.4096.
9. Castano G, Elnahry AG, Mada PK. Fungal Keratitis. [Updated 2022 Aug 8]. In: StatPearls [Internet]. Treasure Island (FL): StatPearls Publishing; 2022.
10. Arunga S, Kintoki GM, Gichuhi S et al. Delay along the care seeking journey of patients with microbial keratitis in Uganda. Ophthalmic Epidemiol. 2019; 26: 311-20.
11. Prajna NV, Mascarenhas J, Krishnan T et al. Comparison of natamycin and voriconazole for the treatment of fungal keratitis. Arch Ophthalmol. 2010; 128(6): 672-8. http://doi.org/10.1001/archophthalmol.2010.102.
12. FlorCruz NV, Evans JR. Medical interventions for fungal keratitis. Cochrane Database Syst Rev. 2015: CD004241.
13. Sharma S, Das S, Virdi A et al. Re-appraisal of topical 1% voriconazole and 5% natamycin in the treatment of fungal keratitis in a randomised trial. Br J Ophthalmol. 2015; 99: 1190-5.
14. Prost M, Jachowicz R, Nowak J. Kliniczna farmakologia okulistyczna. 1st ed. Elsevier Urban & Partner, Wrocław 2013: 149-55, 427-9.
15. Yilmaz S, Maden A. Severe fungal keratitis treated with subconjunctival fluconazole. Am J Ophthalmol. 2005; 140(3): 454-8.
16. Wylęgała E, Tarnawska D, Dobrowolski D (ed). Choroby rogówki. Górnicki Wydawnictwo Medyczne, Wrocław 2015: 87-8.
17. Anshu A, Parthasarathy A, Mehta JS et al. Outcomes of therapeutic deep lamellar keratoplasty and penetrating keratoplasty for advanced infectious keratitis: a comparative study. Ophthalmology. 2009; 116(4): 615-23. http://doi.org/10.1016/j.ophtha.2008.12.043.
18. Hafezi F, Hosny M, Shetty R et al.; PACK-CXL Working Group. PACK-CXL vs. antimicrobial therapy for bacterial, fungal, and mixed infectious keratitis: a prospective randomized phase 3 trial. Eye Vis (Lond). 2022; 9(1): 2. http://doi.org/10.1186/s40662-021-00272-0.