Sulodeksyd – nowy model leczenia wczesnych stadiów retinopatii cukrzycowej Artykuł przeglądowy
##plugins.themes.bootstrap3.article.main##
Abstrakt
Glikokaliks to warstwa powierzchniowa komórek śródbłonka, wyścieła ona naczynia krwionośne i stanowi barierę komórkową chroniącą przed uszkodzeniami. Sulodeksyd wpływa ochronnie na glikokaliks i pozwala na jego odbudowę, ma też właściwości przeciwzapalne, antyoksydacyjne, przeciwzakrzepowe i poprawiające profil lipidowy. Retinopatia cukrzycowa uszkadza glikokaliks i śródbłonek naczyniowy w siatkówce. Sulodeksyd odbudowuje glikokaliks i zwiększa szczelność bariery krew–siatkówka, przez co chroni naczynia siatkówki przed uszkodzeniami wywołanymi hiperglikemią. Badania kliniczne potwierdziły, że w nieproliferacyjnej retinopatii cukrzycowej lek poprawia ostrość wzroku, redukuje liczbę mikroaneuryzmatów i wysięków twardych, a w badaniu oceniającym nawrotowy zakrzep żyły siatkówki sulodeksyd redukował częstość nawrotów. Sulodeksyd jest bezpiecznym i dobrze tolerowanym lekiem i może pełnić istotną rolę w terapii retinopatii cukrzycowej, zarówno w redukcji objawów, jak i w poprawie funkcji wzroku.
Pobrania
##plugins.themes.bootstrap3.article.details##
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Copyright: © Medical Education sp. z o.o. License allowing third parties to copy and redistribute the material in any medium or format and to remix, transform, and build upon the material, provided the original work is properly cited and states its license.
Address reprint requests to: Medical Education, Marcin Kuźma (marcin.kuzma@mededu.pl)
Bibliografia
2. Mazur R, Wylęgała A, Świerkosz W et al. Retinopatia cukrzycowa – najczęstsze powikłanie. Możliwości profilaktyki i leczenia. Diabetol po Dyplomie. 2018; 15: 25-31.
3. Wylęgała E, Wylęgała A. Retinopatia cukrzycowa – możliwości leczenia. Diabetol po Dyplomie. 2017; 14: 11-7.
4. Wylęgała E, Wylęgała A. Cukrzycowa choroba narządu wzroku. In: Leczenie powikłań cukrzycy i chorób z nią współistniejących. Franek E (red).Wydawnictwo San Roque, Warszawa 2018.
5. Pilśniak A, Wylęgała A, Otto-Buczkowska E. Ophthalmologic disorders in adolescents with type 1 diabetes. CD 2020; 9(6): 493-6.
6. Sędziak‐Marcinek B, Wylęgała A, Chełmecka E et al. How to achieve near‐normal visual acuity with bevacizumab in diabetic macular edema patients. J Clin Med. 2021; 10(16): 3572.
7. Wylęgała A, Wylęgała E. Powikłania okulistyczne u chorych na otyłość. In: Obesitologia kliniczna. Olszanecka-Glinianowicz M (red). α-medica press, Bielsko-Biała 2021: 477-82.
8. Dauth A, Bręborowicz A, Ruan Y et al. Sulodexide Prevents Hyperglycemia-Induced Endothelial Dysfunction and Oxidative Stress in Porcine Retinal Arterioles. Antioxidants. 2023; 12: 388. http://doi.org/10.3390/antiox12020388.
9. Broekhuizen LN, Lemkes BA, Mooij HL et al. Effect of sulodexide on endothelial glycocalyx and vascular permeability in patients with type 2 diabetes mellitus. Diabetologia. 2010; 53: 2646–55. http://doi.org/10.1007/s00125-010-1910-x.
10. Mensah SA, Harding IC, Zhang M et al. Metastatic cancer cell attachment to endothelium is promoted by endothelial glycocalyx sialic acid degradation. AIChE J. 2019; 65. http://doi.org/10.1002/aic.16634.
11.Jarząbek K, Gabryel B, Urbanek T. Sulodexide in the treatment of vascular disease: its therapeutic action on the endothelium. Phlebol Rev. 2016; 4: 51-9. http://doi.org/10.5114/pr.2016.67742.
12.Foote CA, Soares RN, Ramirez‐Perez FI et al. Endothelial Glycocalyx. In: Comprehensive Physiology. Wiley; 2022: 3781–811. http://doi.org/10.1002/cphy.c210029.
13. Harenberg J. Review of pharmacodynamics, pharmacokinetics, and therapeutic properites of sulodexide. Med Res Rev. 1998; 18: 1-20. http://doi.org/10.1002/(SICI)1098-1128(199801)18:1<1::AID-MED1>3.0.CO;2-4.
14. Hoppensteadt DA, Fareed J. Pharmacological profile of sulodexide. Int Angiol. 2014; 3: 229-35.
15. Barbanti M, Guizzardi S, Calanni F et al. Antithrombotic and thrombolytic activity of sulodexide in rats. Int J Clin Lab Res. 1992; 22: 179-84. http://doi.org/10.1007/BF02591420.
16. Raffetto JD, Calanni F, Mattana P et al. Sulodexide promotes arterial relaxation via endothelium-dependent nitric oxide-mediated pathway. Biochem Pharmacol. 2019; 166: 347-56. http://doi.org/10.1016/j.bcp.2019.04.021.
17. Olde Engberink RHG, Rorije NMG, Lambers Heerspink HJ et al. The blood pressure lowering potential of sulodexide – a systematic review and meta‐analysis. Br J Clin Pharmacol. 2015; 80: 1245-53. http://doi.org/10.1111/bcp.12722.
18. Cicco G, Stingi GD, Vicenti P et al. Hemorheology and tissue oxygenation in hypertensives with lipoidoproteinosis and peripheral occlusive arterial disease (POAD) treated with sulodexide and pravastatine and evaluated with laser assisted optical rotational red cell analyzer (LORCA) and trans. Minerva Cardioangiol. 1999; 47: 351-9.
19. Andreozzi GM, Bignamini AA, Davì G et al. Sulodexide for the Prevention of Recurrent Venous Thromboembolism. Circulation. 2015; 132: 1891-7. http://doi.org/10.1161/CIRCULATIONAHA.115.016930.
20. Charakterystyka produktu leczniczego Vessel Due F. ChPL Vessel Due F. 2014.
21. Pompilio G, Integlia D, Raffetto J et al. Comparative Efficacy and Safety of Sulodexide and Other Extended Anticoagulation Treatments for Prevention of Recurrent Venous Thromboembolism: A Bayesian Network Meta-analysis. TH Open. 2020; 04: e80-93. http://doi.org/10.1055/s-0040-1709731.
22. Bikdeli B, Chatterjee S, Kirtane AJ et al. Sulodexide versus Control and the Risk of Thrombotic and Hemorrhagic Events: Meta-Analysis of Randomized Trials. Semin Thromb Hemost. 2020; 46: 908-18. http://doi.org/10.1055/s-0040-1716874.
23. Radhakrishnamurthy B, Sharma C, Bhandaru RR et al. Studies of chemical and biologic properties of a fraction of sulodexide, a heparin- like glycosaminoglycan. Atherosclerosis. 1986; 60: 141-9. http://doi.org/10.1016/0021-9150(86)90006-7.
24. Giurdanella G, Lazzara F, Caporarello N et al. Sulodexide prevents activation of the PLA2/COX-2/VEGF inflammatory pathway in human retinal endothelial cells by blocking the effect of AGE/RAGE. Biochem Pharmacol. 2017; 142: 145-54.
25. Jo H, Jung SH, Kang J et al. Sulodexide inhibits retinal neovascularization in a mouse model of oxygen-induced retinopathy. BMB Rep. 2014; 47: 637-42. http://doi.org/10.5483/BMBRep.2014.47.11.009.
26. Gericke A, Suminska-Jasińska K, Bręborowicz A. Sulodexide reduces glucose induced senescence in human retinal endothelial cells. Sci Rep. 2021; 11: 11532. http://doi.org/10.1038/s41598-021-90987-w.
27. Orlenko VL, Tronko KM. Efficacy of using glucosamine (sulodexide) in the treatment of diabetic retinopathy in patients with type 2 diabetes mellitus (T2DM) with increased body mass. Sci Eur. 2016; 8: 41–6.
28. Belcaro G, Dugall M, Bradford HD et al. Recurrent retinal vein thrombosis: prevention with Aspirin, Pycnogenol®, ticlopidine, or sulodexide. Minerva Cardioangiol. 2019; 67. http://doi.org/10.23736/S0026-4725.19.04891-6.
29. Lamblova K, Mlcoch T, Mazalova M et al. Cost-Effectiveness Analysis of Sulodexide in Patients with Non-Proliferative Diabetic Retinopathy in the Czech Republic. Value Heal. 2016; 19: A568. http://doi.org/10.1016/j.jval.2016.09.1283.