Rehabilitacja kardiologiczna u chorych po przebytym zawale serca Artykuł przeglądowy
##plugins.themes.bootstrap3.article.sidebar##
##plugins.themes.bootstrap3.article.main##
Abstrakt
Choroby układu krążenia, a zwłaszcza zawał mięśnia sercowego, stanowią jeden z głównych problemów zdrowotnych zarówno w Polsce, jak i na świecie. Zawał serca powoduje konsekwencje nie tylko somatyczne, ale i społeczne. Istotę problemu podkreśla nie tylko duża zachorowalność na zawał w populacji, lecz również to, że choroba ta coraz częściej dotyka ludzi młodych i aktywnych.
Przebieg rehabilitacji kardiologicznej stosowanej po świeżym zawale mięśnia sercowego jest złożony, wieloetapowy i angażuje dużą liczbę personelu medycznego. Zaczyna się ona bezpośrednio w szpitalu i trwa praktycznie do końca życia. Pierwotnie rehabilitacja kardiologiczna rozumiana była przede wszystkim jako sposób usprawniania ruchowego i stosowana wyłącznie u chorych o małym ryzyku powikłań. Obecnie, w związku z szybkim rozwojem nowych metod diagnostycznych i terapeutycznych liczba chorych obejmowanych programami rehabilitacyjnymi jest o wiele większa.
Najważniejsze miejsce w programach rehabilitacji chorych po zawale serca zajmuje aktywność fizyczna, jednak nie należy zapominać, że na jej skuteczny i prawidłowy przebieg ma wpływ rehabilitacja psychologiczna.
Głównym celem rehabilitacji kardiologicznej jest odwrócenie lub przynajmniej zwolnienie niekorzystnych zmian zarówno patofizjologicznych, jak i psychologicznych, do jakich dochodzi u chorych na skutek wystąpienia zaburzeń sercowo-naczyniowych. Właściwie prowadzone programy rehabilitacji kardiologicznej są nie tylko bezpieczne, ale co najważniejsze zmniejszają ryzyko nawrotu zawału serca, ponadto pod ich wpływem poprawia się wydolność wysiłkowa oraz samopoczucie chorych.
Pobrania
##plugins.themes.bootstrap3.article.details##
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Copyright: © Medical Education sp. z o.o. This is an Open Access article distributed under the terms of the Attribution-NonCommercial 4.0 International (CC BY-NC 4.0). License (https://creativecommons.org/licenses/by-nc/4.0/), allowing third parties to copy and redistribute the material in any medium or format and to remix, transform, and build upon the material, provided the original work is properly cited and states its license.
Address reprint requests to: Medical Education, Marcin Kuźma (marcin.kuzma@mededu.pl)
Bibliografia
2. Piotrowicz R., Dylewicz P., Jegier A. et al.: Kompleksowa Rehabilitacja Kardiologiczna. Stanowisko Komisji ds. Opracowania Standardów Rehabilitacji Kardiologicznej Polskiego Towarzystwa Kardiologicznego. Folia Cardiol. 2004; 11(supl. A): A1-A48.
3. Jaxa-Chamiec T.: Rehabilitacja kardiologiczna – definicja, historia, cele, znaczenie i korzyści. Post. Nauk Med. 2008; 21(10): 634-652.
4. Wysokiński A., Zapolski T.: Wybrane zagadnienia rehabilitacji kardiologicznej. Terapia 2008; 16(2): 18-22.
5. Ambroziak M.: Wysiłek fizyczny a układ krążenia. Podstawy fizjologiczne i genetyczne. Wpływ na ryzyko chorób sercowo-naczyniowych. Post. Nauk Med. 2008; 2(10): 653-658.
6. Mróz J., Kukliński W.: Fizjologiczne aspekty rehabilitacji kardiologicznej. Baln. Pol. 1996; 38: 32-40.
7. Demczyszak I.: Fizjoterapia w chorobach układu serowo-naczyniowego. Wyd. I. Górnicki Wydawnictwo Medyczne, Wrocław 2006.
8. Jaxa-Chamiec T.: Współczesna rola testów wysiłkowych EKG i jej znaczenie w rehabilitacji kardiologicznej. Post. Nauk Med. 2008: 21(10): 660-668.
9. van de Werf F., Bax J., Betriu A., Blomstrom-Lunqvist C., Crea F., Falk V., Filippatos G., Fox K., Huber K., Kastrati A., Rosengren A., Steg P.G., Tubaro M., Verheugt F.: Postępowanie w ostrym zawale serca z utrzymującym się uniesieniem odcinka ST. Kard. Pol. 2009; 67(supl. 2): 1.
10. Kumor P.: Postępowanie z chorym po zawale serca zgodnie z najnowszymi wytycznymi. Świat Med. i Farm. 2008: 3(57): 8-13.
11. Mróz J., Kukliński W.: Rehabilitacja kardiologiczna chorych po przebytym zawale serca. Baln. Pol. 1996; 38: 64-69.
12. Piotrowicz R., Wolszakiewicz J.: Jak uruchamiaćrehabilitować chorych po niepowikłanym zawale serca? Kard. Pol. 2005: 62(5): 511-513.
13. Stanisławska-Nielepkowicz J., Jakubowska- Najnigier M., Starczewska M.: Postępowanie z chorym po zawale serca. Kard. Pol. 2000; 2: 39-44.
14. Brombosz J., Pabisiak A., Piliński R.: Aktywność fizyczna po zawale serca a przebieg choroby i rehabilitacji. Post. Reh. 1997; 10(4): 127-135.
15. Sapała R., Wdowiak L., Smoleń A., Zamojski K.: Aktywność fizyczna pacjentów po zawale serca. Med. Ogólna 2008; 14(4): 479-488.
16. Grąbczewska Z., Nartowicz E.: Standardy postępowania w zawale serca i niestabilności wieńcowej. Akad. Med. Bydgoszcz 1997.
17. Kuliński W., Mróz J.: Rehabilitacja ambulatoryjna chorych po przebytym zawale mięśnia serca. Baln. Pol. 1996; 38: 64-69.
18. Widomska-Czekajska T.: Ambulatoryjna opieka kardiologiczna. PZWL, 1994.
19. Nowotny J.: Podstawy fizjoterapii. Wydawnictwo Kasper, 2004.
20. Starczewska M., Opolski G.: Chory po zawale serca – zasady postępowania. Prakt. Med. 2000; 8: 22-30.
21. Mika T., Kasprzyk W.: Fizykoterapia. PZWL, Warszawa 2003.
22. Straburzyńska-Lupa A., Straburzyński G.: Medycyna fizykalna. PZWL, Warszawa 2003.
23. Balady G., Ades P., Comoss P. et al.: Core Components of Cardiac rehabilitation/Secondary Prevention Programs. A Statement of Healthcare professionals from the American Heart Association of Cardiovascular and Pulmonary Rehabilitation. Circulation 2000; 102: 1069-1073.
24. Kiwerski J.: Rehabilitacja medyczna. PZWL, Warszawa 2007.