Zaburzenia gospodarki elektrolitowej jako potencjalna przyczyna nagłego zatrzymania krążenia – aktualny stan wiedzy Artykuł przeglądowy
##plugins.themes.bootstrap3.article.main##
Abstrakt
Zgodnie z obowiązującymi wytycznymi dotyczącymi resuscytacji krążeniowo-oddechowej, przyczyny odwracalnego zatrzymania krążenia, czyli takiego, w którym można zastosować określone, skuteczne metody leczenia, podzielono na 2 grupy, w zależności od pierwszej litery ich angielskiego tłumaczenia, w celu ułatwienia ich zapamiętania. Obie grupy składają się z 4 elementów. Są to grupa 4H i grupa 4T. Do grupy 4H zaliczamy: zaburzenia gospodarki elektrolitowej – np. hiper-/hipokaliemię (hyper-/hypokalemia), hipoksję (hypoxia), hipowolemię (hypovolemia) i hipotermię (hypothermia). Do grupy 4T należą: incydenty zakrzepowo-zatorowe (thromoembolism), tamponada osierdzia (cardiac tamponade), zatrucia (toxins) oraz odma prężna (neumothorax). Zaburzenia stężeń elektrolitów w surowicy są częstym problemem w codziennej praktyce klinicznej. Mogą skutkować groźnymi formami arytmii, co prowadzi w konsekwencji do nagłego zatrzymania krążenia. W pracy omówiono najczęstsze przyczyny zaburzeń elektrolitowych, nieprawidłowości morfologii zapisu EKG, możliwe zaburzenia rytmu serca oraz zalecane postępowanie.
Pobrania
##plugins.themes.bootstrap3.article.details##
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne 4.0 Międzynarodowe.
Copyright: © Medical Education sp. z o.o. This is an Open Access article distributed under the terms of the Attribution-NonCommercial 4.0 International (CC BY-NC 4.0). License (https://creativecommons.org/licenses/by-nc/4.0/), allowing third parties to copy and redistribute the material in any medium or format and to remix, transform, and build upon the material, provided the original work is properly cited and states its license.
Address reprint requests to: Medical Education, Marcin Kuźma (marcin.kuzma@mededu.pl)
Bibliografia
2. Franczyk-Skóra B., Gluba-Brzózka A., Wranicz J.K. et al.: Sudden cardiac death in CKD patients. Int. Urol. Nephrol. 2015; 47(6): 971-982.
3. Naksuk N., Hu T., Krittanawong C. et al.: Association of Serum Magnesium on Mortality in Patients Admitted to the Intensive Cardiac Care Unit. Am. J. Med. 2017; 130(2): 229.e5-229.e13.
4. Duval M., Bach K., Masson D. et al.: Is severe hypocalcemia immediately life-threatening? [published online ahead of print, 2018 Aug 28].
5. Gennari F.J.: Disorders of potassium homeostasis. Hypokalemia and hyperkalemia. Crit. Care Clin. 2002; 18(2): 273-288.
6. Niemann J.T., Cairns C.B.: Hyperkalemia and ionized hypocalcemia during cardiac arrest and resuscitation: possible culprits for postcountershock arrhythmias? Ann. Emerg. Med. 1999; 34: 1-7.
7. Montague B.T., Ouellette J.R., Buller G.K.: Retrospective review of the frequency of ECG changes in hyperkalemia. Clin. J. Am. Soc. Nephrol. 2008; 3(2): 324-330.
8. Gross P., Pistrosch F.: Hyperkalaemia: again. Nephrol. Dial. Transplant. 2004; 19(9): 2163-2166.
9. Diercks D.B., Shumaik G.M., Harrigan R.A. et al.: Electrocardiographic manifestations: electrolyte abnormalities. J. Emerg. Med. 2004; 27(2): 153-160.
10. Oline: https://litfl.com/ecg-library/diagnosis/.
11. Zaremba M., Franek E., Rydzewski A.: Hiperkaliemia. Choroby Serca i Naczyń 2006; 3: 36-40.
12. Apel J., Reutrakul S., Baldwin D.: Hipoglycemia in treatment of hiperkaliemia with insulin in patients with end stage renal disease. Clin. Kidney J. 2014; 7: 248-250.
13. Charakterystyka produktu leczniczego (Calcium Resonium) zatwierdzona przez Ministerstwo Zdrowia Rzeczpospolitej Polskiej numer R/3762.
14. Evans K.J., Greenberg A.: Hyperkalemia: a review. J. Intensive Care Med. 2005; 20(5): 272-290.
15. Weisberg L.S.: Management of severe hyperkalemia. Crit. Care Med. 2008; 36(12): 3246-3251.
16. Truhlár A., Deakin C., Soar J. et al.: European Resuscitation Council Guidelines for Resuscitation 2015. Section 4. Cardiac arrest in special circumstances. Resuscitation 2015; 95: 148-201.
17. Franek E., Kokot F.: Hipokaliemia. Choroby Serca i Naczyń 2006; 3: 203-206.
18. Lippi G., Favaloro E.J., Montagnana M., Guidi G.C.: Prevalence of hypokalaemia: the experience of a large academic hospital. Intern. Med. J. 2010; 40(4): 315-316.
19. Weaver W.F., Burchell H.B.: Serum potassium and the electrocardiogram in hypokalemia. Circulation 1960; 21: 505-521.
20. Macdonald J.E., Struthers A.D.: What is the optimal serum potassium level in cardiovascular patients? J. Am. Coll. Cardiol. 2004; 43(2): 155-161.
21. Kim G.H., Han J.S.: Therapeutic approach to hypokalemia. Nephron. 2002; 92(supl. 1): 28-32.
22. Gajewski P., Szczeklik A.: Interna Szczeklika. Podręcznik chorób wewnętrznych. Wyd. 10. Medycyna Praktyczna, Kraków 2018; 12: 2399-2424.
23. Online: http://www.katedraanest.cmuj.krakow.pl/download/downloads/zaburzenia_wodno_elektrolitowe.pdf.
24. Jakubas-Kwiatkowska W., Błachowicz A.: Hipokalcemia w praktyce klinicznej – przyczyny, objawy i leczenie. Choroby Serca i Naczyń 2005; 2: 232-237.
25. Popow M., Bednarczuk T.: Wpływ hipokalcemii na układ sercowo-naczyniowy. Kardiologia Polska 2013; 71(6): 609-610.
26. Brown J., Nunez S., Russel M. et al.: Hypocalcaemic rickets and dilated cardiomyopathy: case reports and review of literature. Pediatr. Cardiol. 2009; 30: 818-823.
27. Wyskida K., Chudek J., Więcek A.: Homeostaza magnezu – nowe aspekty patofizjologiczne w chorobach nerek. Nefrol. Dial. Pol. 2008; 12: 32-33.
28. Rude R.K.: Physiology of magnesium metabolism and the important role of magnesium in potassium deficiency. Am. J. Cardiol. 1989; 63: 31-34.
29. Online: http://ems12lead.com/2014/03/05/magnesium-and-cardiac-action-potential/.
30. Charakterystyka produktu leczniczego (Magnesii sulfurici 20%) zatwierdzona przez Ministerstwo Zdrowia Rzeczpospolitej Polskiej 5.11.2008.